Fact-Check: តើរូបថតនេះគឺជាសោកនាកម្មដោយសារកូវីដ-១៩នៅប្រទសថៃមែនឬទេ?
ការឆ្លងរីករាលដាលនៃមេរោគកូវីដ-១៩នៅក្នុងប្រទេសថៃ ត្រូវបានចែករំលែកជារឿយៗនៅលើបណ្ដាញសង្គមពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនិយាយភាសាខ្មែរ។ ក្នុងនោះ រូបថតមួយសន្លឹក ត្រូវបានបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គមជាមួយការអះអាងថា រូបថតនោះ គឺជាទិដ្ឋភាពនៃសោកនាដកម្មបណ្ដាលមកពីកូវីដ-១៩នៅប្រទេសថៃ។ រូបថតជាមួយនឹងការអះអាងបែបនេះ ត្រូវបានចែករំលែកបន្តគ្នាជាច្រើនដង។ ទោះជាយ៉ាងណា ការត្រួតពិនិត្យការពិតរកឃើញថា ការអះអាងលើរូបថតនេះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។
ការអះអាងលើបណ្ដាញសង្គម
កាលពីថ្ងៃទី០១ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២១ អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកម្នាក់ បានបង្ហោះរូបថតមួយសន្លឹកនៅក្នុងក្រុមបណ្ដាញសង្គមមួយ ដែលបង្ហាញក្រុមនិស្សិតគោរពសព ដែលត្រូវបានវេបខ្ចប់នៅក្នុងថង់កៅស៊ូ។ អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមដដែលនេះ អះអាងថា រូបថតនេះ បង្ហាញពីសោកនាដកម្មនៃស្ថានភាពកូវីដ-១៩នៅក្នុងប្រទេសថៃ។
អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកដដែលនេះ ថែមទាំងអះអាងផងដែរថា ប្រទេសថៃរកឃើញករណីឆ្លងថ្មីជិត ២ម៉ឺននាក់ និងស្លាប់ ២០០នាក់ក្នុងមួយថ្ងៃ។
រូបថតព្រមជាមួយការអះអាងបែបនេះ ត្រូវបានចែករំលែកបន្តជាច្រើនដងពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក រួមជាមួយការបញ្ចេញប្រតិកម្មកើតទុក្ខផងដែរ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីប៉ុស្តិ៍របស់អ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកដែលរៀបរាប់ថា «ស្ថានភាពនៅថៃ មិនទាន់ហួសពេលទេខ្មែរយើងទ្រាំនៅផ្ទះសិនទៅ បើគ្មានការចាំបាច់ មើលថៃជាគំរូទៅ ឆ្លង ១ថ្ងៃជិត ២០០០០នាក់ ស្លាប់មួយថ្ងៃ ២០០នាក់ សោកនាដកម្ម ការពារខ្លួនអ្នកស្មើនឹងការពារក្រុមគ្រួសារអ្នក សូមកុំជួបជុំគ្នាផឹកស៊ីអី ប្រយ័ត្នស្ដាយក្រោយ ស៊ែរតៗគ្នាផង រូបភាពថ្មីពីថៃ»។
ការពិនិត្យការពិត
Fact Crescendo Cambodia បានចាប់ផ្ដើមត្រួតពិនិត្យទៅលើរូបថត និងការអះអាងនេះតាមរយៈការដំណើរការកម្មវិធីស្វែងរករូបថតរបស់ Google និងរបាយការណ៍ស្ថានភាពជំងឺកូវីដ-១៩នៅក្នុងប្រទេសថៃ ដែលត្រូវបានកត់ត្រាដោយស្ថាប័នផ្លូវការរបស់ប្រទេសថៃ និងអង្គការសុខភាពពិភពលោក។
រូបថតមួយសន្លឹកនេះ ត្រូវបានរកឃើញចុះផ្សាយនៅលើអត្ថបទព័ត៌មាននានា ដែលនិយាយអំពីពិធីបូជារាងកាយបុគ្គលដែលបានបរិច្ចាគរាងកាយរបស់ពួកគេសម្រាប់ជាប្រយោជន៍ដល់ការសិក្សារបស់និស្សិតពេទ្យ។
នៅក្នុងអត្ថបទមួយរបស់ខ្លួន គេហទំព័រភាសាថៃ NewsClear បានឱ្យដឹងថា ពិធីបូជារាងកាយ«អាចានយ៉ៃ» ឬ«គ្រូធំ» ត្រូវបានរៀបចំធ្វើឡើងដោយក្រុមនិស្សិតពេទ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកន កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧។
គេហទំព័រមួយនេះ បានឱ្យដឹងផងដែរថា ពិធីគោរពដល់«គ្រូធំ»នេះ ត្រូវបានរៀបចំធ្វើឡើងអស់រយៈពេល ១៤ឆ្នាំរួចមកហើយ ដោយពិធីមួយនេះ ត្រូវបានក្រុមនិស្សិតពេទ្យនៅសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកន បានរៀបចំឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ក្រោយពេលពួកគេបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រឆ្នាំទី២។
នៅឯសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកន និស្សិតទាំងឡាយ ត្រូវរៀនសិក្សាស្វែងយល់ពីរាងកាយរបស់មនុស្សដោយផ្ទាល់ ដែលបានមកពីការបរិច្ចាគនៃក្រុមមនុស្សមួយចំនួន។ បន្ទាប់ពីរៀនចប់ឆ្នាំទី២ហើយ ក្រុមនិស្សិតពេទ្យទាំងនោះ រៀបចំពិធីគោរពរាងកាយទាំងនោះជាការដឹងគុណចំពោះពួកគេដែលបានបរិច្ចាគរាងកាយ មុននឹងយកទៅបូជា។
ចំណែកឯទំព័រហ្វេសប៊ុក ក៏បានផ្ដល់ព័ត៌មានលម្អិតបន្ថែមទៀតទៅលើរូបថតមួយសន្លឹកនេះ ដែលបង្ហាញឱ្យដឹងថា ពិធីនេះ ត្រូវបានរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី២៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ នៅឯមហាវិទ្យាល័យពេទ្យសាស្ត្រ នៃសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកន។
សន្និដ្ឋាន
Fact Crescendo Cambodia រកឃើញថា ការអះអាងថា រូបថតមួយសន្លឹកនេះ គឺជាសោកនាដកម្មនៃជំងឺកូវីដ-១៩នៅក្នុងប្រទេសថៃនោះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ រូបថតនេះ មិនមែនជាសពអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ ដែលត្រូវបានគេវេចខ្ចប់នោះទេ។ រូបថតនេះ បង្ហាញក្រុមនិស្សិតពេទ្យនៃសាកលវិទ្យាល័យជូឡាឡុងកន ប្រទេសថៃ គោរពចំពោះ«គ្រូធំ» ឬអ្នកដែលបានបរិច្ចាគរាងកាយសម្រាប់ការសិក្សាផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រ មុននឹងយកទៅបូជាកាលពីខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧។
Title:តើរូបថតនេះគឺជាសោកនាកម្មដោយសារកូវីដ-១៩នៅប្រទសថៃមែនឬទេ?
Fact Check By: Jay UdomResult: Misleading