តើអាមេរិកហាមពលរដ្ឋឱ្យផ្អាកបរិភោគអយស្ទ័រទូទាំងប្រទេសមែនឬទេ?

ខណៈដែលជំងឺ Norovirus កំពុងតែផ្ទុះនៅតាមប្រទេសមួយចំនួន ការអះអាងដ៏ផុសផុលនៅលើបណ្ដាញសង្គមនាសប្ដាហ៍នេះ បាននិយាយថា អាមេរិកបានប្រកាសឱ្យប្រជាជនខ្លួនផ្អាកបរិភោគអយស្ទ័រជាបន្ទាន់ ក្រោយរកឃើញមេរោគប្រភេទនេះនៅក្នុងគ្រឿងសមុទ្រ។ ការអះអាងនេះ ត្រូវបានចែករំលែកព្រោងព្រាតលើបណ្ដាញសង្គម។ ទោះជាយ៉ាងណា ការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង បង្ហាញថា ការអះអាងនេះ មិនត្រឹមត្រូវឡើយ។

ការអះអាងលើបណ្ដាញសង្គម

ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយមួយនៅកម្ពុជា បានផ្សាយនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនកាលពីពីរថ្ងៃមុនថា អាមេរិកបានប្រកាសឱ្យពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនផ្អាកទទួលទានអយស្ទ័រជាបន្ទាន់ បន្ទាប់ពីរកឃើញថា គ្រឿងសមុទ្រប្រភេទនេះមានផ្ទុកវីរុសណូរ៉ូ (Norovirus) និងមានករណីឆ្លងកើតឡើង។

បន្ទាប់ពីព័ត៌មាននេះត្រូវបានបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គម វាត្រូវបានចែករំលែកបន្តព្រោងព្រាតពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមកម្ពុជា ក្នុងនោះមានអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកជាច្រើន បានបញ្ចេញប្រតិកម្មផ្សេងៗ និងមតិយោបល់ចម្រុះបែបទៅនឹងព័ត៌មាននេះ ដោយជឿលើព័ត៌មានមួយនេះ។

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីការបង្ហោះព័ត៌មាននៅលើបណ្ដាញសង្គមកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ ដែលសរសេររៀបរាប់ថា “ក្ដៅៗ! អាមេរិកប្រកាសឱ្យពលរដ្ឋផ្អាកញ៉ាំអយស្ទ័របន្ទាន់ ក្រោយរកឃើញមានផ្ទុកមេរោគ Norovirus និងមានករណីឆ្លង”។

Facebook Post | Archived Link

ព័ត៌មានដូចគ្នានេះ ក៏ត្រូវបានអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមដទៃទៀតចម្លងយកទៅបង្ហោះបន្ត ដែលនាំឱ្យមានការចែករំលែកបន្តយ៉ាងច្រើនផងដែរ ក្នុងនោះមានអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកជាច្រើនជឿទៅតាមការផ្សាយព័ត៌មាននេះ។

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីការបង្ហោះព័ត៌មាននេះនៅលើបណ្ដាញសង្គមដោយទំព័រហ្វេសប៊ុកមួយកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ ដោយចម្លងព័ត៌មានទាំងស្រុង។

Facebook Post | Archived Link

ទំព័រហ្វេសប៊ុកមួយទៀតក៏បានចម្លងព័ត៌មាននេះយកទៅបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គមផងដែរ ដែលនាំឱ្យមានការចែករំលែកបន្តរហូតដល់ជាង ១ពាន់ដង ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកកម្ពុជាជាច្រើន បានជឿទៅតាមព័ត៌មាននេះ។

Facebook Post | Archived Link

ដោយសារតែវាកំពុងតែផុសផុលនៅលើបណ្ដាញសង្គម គេអាចរកមើលការអះអាងនេះតាមរយៈការបង្ហោះរបស់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមផ្សេងទៀតតាមរយៈតំណភ្ជាប់មាននៅទីនេះ (archived) ឬតំណភ្ជាប់មួយទៀតនៅទីនេះ (archived) ឬតំណភ្ជាប់មួយទៀតនៅទីនេះ (archived) ឬតំណភ្ជាប់មួយទៀតនៅទីនេះ (archived) ឬតំណភ្ជាប់មួយទៀតនៅទីនេះ (archived)។

ការត្រួតពិនិត្យការពិត

Fact Crescendo បានចាប់ផ្ដើមផ្ទៀងផ្ទាត់ទៅលើការអះអាងខាងលើនេះតាមរយៈការពិនិត្យមើលព័ត៌មានចេញផ្សាយដោយប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយដ៏គួរឱ្យទុកចិត្តនៅអាមេរិក ដែលនាំឱ្យយើងរកឃើញការពិតដូចខាងក្រោមនេះ។

ដោយស្វែងរកព័ត៌មានតាមរយៈពាក្យគន្លឹះ “Oyster in the U.S.” យើងបានរកឃើញព័ត៌មានជាច្រើនផ្សព្វផ្សាយដោយសារព័ត៌មាននានានៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលនិយាយអំពីទំនាក់ទំនងរវាងអយស្ទ័រ និងការផ្ទុះឡើងនៃមេរោគ Norovirus នាពេលថ្មីៗនេះ។

នៅសេចក្ដីរាយការណ៍មួយរបស់សារព័ត៌មាន USA TODAY កាលពីថ្ងៃម្សិលមិញនេះ បានឱ្យដឹងថា រដ្ឋបាលគ្រប់គ្រងឱសថ និងចំណីអាហារសហរដ្ឋអាមេរិក (FDA) បានចេញសេចក្ដីណែនាំជាបន្តបន្ទាប់ទៅប្រជាជនអាមេរិកកុំឱ្យបរិភោគអយស្ទ័រ និងគ្រុំដែលបង្កឱ្យអ្នកបរិភោគពុល។

សេចក្ដីរាយការណ៍បន្ថែមទៀតថា FDA បានណែនាំកុំឱ្យបរិភោគគ្រឿងសមុទ្រទាំងពីរប្រភេទនេះ ដែលមានប្រភពមកពីខេត្ត British Columbia របស់កាណាដា ហើយគ្រឿងសមុទ្រទាំងពីរប្រភេទនេះ ក៏ត្រូវបានប្រមូលត្រឡប់មកវិញសម្រាប់រដ្ឋ California។

ឆ្លើយតបនឹង Fact Crescendo តាមអ៊ីម៉ែល មន្ត្រីកិច្ចការសាធារណៈនៃស្ថាប័នគ្រប់គ្រងចំណីអាហារ និងឱសថអាមេរិក អ្នកស្រី Janell Goodwin បានចង្អុលបង្ហាញទៅសេចក្ដីណែនាំរបស់ FDA ចេញកាលពីថ្ងៃទី១៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ នៅលើវេបសាយរបស់ស្ថាប័ននេះ។

នៅលើវេបសាយរបស់ FDA បានជូនដំណឹងបជាបន្តបន្ទាប់ទៅភោជនីយដ្ឋានមួយចំនួន និងប្រជាជននៅតាមរដ្ឋមួយចំនួន កុំឱ្យលក់ និងបរិភោគអយស្ទ័រ និងគ្រុំសមុទ្រដែលត្រូវបាននាំចូលពីប្រភពមួយចំនួន និងប្រមូលផលនៅចន្លោះពេលជាក់លាក់ណាមួយ។

នៅក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤ ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងឱសថអាមេរិកមួយនេះ បានណែនាំភោជនីយដ្ឋាន និងប្រជាជននៅរដ្ឋ Arizona រដ្ឋ California រដ្ឋ Florida រដ្ឋ Massachusetts រដ្ឋ Michigan រដ្ឋ New York និង Washington កុំឱ្យលក់ និងបរិភោគអយស្ទ័រ និងគ្រុំសមុទ្រ ដែលបានទិញពីក្រុមហ៊ុន Rudy’s Shellfish នៅចន្លោះថ្ងៃទី១៥ ខែវិច្ឆិកា ដល់ថ្ងៃទី១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។

FDA បានបញ្ជាក់ថា គ្រឿងសមុទ្រទាំងពីរប្រភេទនេះដែលប្រមូលផលនៅចន្លោះពេលដូចរៀបរាប់ខាងលើនេះ ត្រូវបានប្រមូលត្រឡប់មកវិញព្រោះថា គ្រឿងសមុទ្រទាំងនេះអាចផ្ទុកនូវជំងឺ Norovirus ដោយសារវាត្រូវបានចិញ្ចឹមនៅរដ្ឋ Washington ដែលមានផ្ទុះជំងឺ Norovirus។

នៅក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងមួយទៀតនៅពីរថ្ងៃបន្ទាប់មកទៀតនោះ FDA ក៏បានណែនាំទៅភោជនីយដ្ឋាន និងប្រជាជននៅរដ្ឋ Arizona រដ្ឋ California រដ្ឋ Colorado រដ្ឋធានី DC រដ្ឋ Florida រដ្ឋ Georgia រដ្ឋ Hawaii រដ្ឋ Illinois រដ្ឋ Kentucky រដ្ឋ Missouri រដ្ឋ Nevada រដ្ឋ New Jersey រដ្ឋ New York រដ្ឋ North Carolina និងរដ្ឋ Pennsylvania កុំឱ្យលក់ និងបរិភោគអយស្ទ័រនាំចូលពីខេត្ត British Columbia របស់កាណាដា ដែលត្រូវបានប្រមូលផលនៅចន្លោះថ្ងៃទី០១ ដល់ថ្ងៃទី០៩ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។

FDA ក៏បានថា គ្រឿងសមុទ្រនេះអាចផ្ទុកទៅដោយមេរោគ Norovirus ដោយសារតែវានាំចូលពីខេត្ត British Columbia របស់កាណាដា ជាតំបន់មានផ្ទុះជំងឺ Norovirus នេះ។

កាលពីខែមិថុនាកន្លងមក FDA ក៏បានចេញសេចក្ដីណែនាំដូចគ្នានេះផងដែរទៅបណ្ដាញភោជនីយដ្ឋាន និងអ្នកបរិភោគនៅក្នុងរដ្ឋ Hawaii និងរដ្ឋ California កុំឱ្យលក់ និងបរិភោគអយស្ទ័រ ដែលជាផលិតផលរបស់ក្រុមហ៊ុន Central Fisheries Co., LTD របស់កូរ៉េខាងត្បូង ដោយថា គ្រឿងសមុទ្រប្រភេទនេះដែលត្រូវបានប្រមូលផលនៅថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈដើមឆ្នាំនេះ មានផ្ទុកទៅដោយមេរោគ Norovirus។

បើតាមស្ថាប័នគ្រប់គ្រងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងឱសថមួយនេះ វិធានការណែនាំនេះ មិនមែនធ្វើឡើងទូទៅនៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិកនោះឡើយ ហើយវិធានការនេះ ធ្វើឡើងតែនៅក្នុងរដ្ឋដូចដែលត្រូវបានរៀបរាប់ខាងលើនេះប៉ុណ្ណោះ។

វិធានការនេះ ក៏ត្រូវបានអនុវត្តចំពោះផលិតផលអយស្ទ័រ និងគ្រុំសមុទ្រដែលប្រមូលផលអំឡុងពេលជាក់លាក់ និងនាំចូលពីប្រភពដែលមានផ្ទុះជំងឺ Norovirus តែប៉ុណ្ណោះ។

FDA បានបញ្ជាក់ថា មនុស្សគ្រប់វ័យអាចឆ្លងមេរោគ Norovirus និងធ្លាក់ខ្លួនឈឺ ដែលគេអាចកត់សម្គាលបានតាមរយៈរោគសញ្ញានានា ដូចជា រាគរូស ក្អូតចង្អោរ ចុកឆ្អល និងឈឺពោះ។ អការៈផ្សេងទៀត អាចមានដូចជា ក្ដៅខ្លួន ឈឺក្បាល និងឈឺរាងកាយ។

បើតាមសេចក្ដីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មាន The New York Times បានឱ្យដឹងថា មនុស្សយ៉ាងតិច ៨០នាក់ បានធ្លាក់ខ្លួនឈឺក្រោយបរិភោគអយស្ទ័រឆៅនៅក្នុងវេទិកាភោជនីយដ្ឋានប្រចាំឆ្នាំ ដែលរៀបចំធ្វើឡើងនៅទីក្រុង Los Angeles នៅថ្ងៃទី០៣ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៤។

សារព័ត៌មានអាមេរិកមួយនេះដែលបានដកស្រង់សម្ដីមន្ត្រីសុខាភិបាល បានរាយការណ៍ថា ការធ្លាក់ខ្លួនឈឺរបស់មនុស្សដ៏ច្រើនបែបនេះ មានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្ទុះឡើងនូវមេរោគ Norovirus មានពាក់ព័ន្ធនឹងអយស្ទ័រ។

ក្រោយហេតុការណ៍នេះកើតឡើង ស្ថាប័ន FDA របស់អាមេរិក បានចេញសេចក្ដីណែនាំទៅភោជនីយដ្ឋាន និងអ្នកលក់រាយ កុំឱ្យលក់ និងចែកចាយបន្តនូវអយស្ទ័រ និងគ្រុំសមុទ្រមានប្រភពមកពីរដ្ឋ Washington ដោយថា គ្រឿងសមុទ្រនោះមានផ្ទុកមេរោគ Norovirus។

Follow Us and Stay Up to Date with Our Latest Fact-Checks

សន្និដ្ឋាន

Fact Crescendo រកឃើញថា ការអះអាងដូចដែលត្រូវបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងសុវត្ថិភាពចំណីអាហារ និងឱសថរបស់អាមេរិក បានចេញសេចក្ដីណែនាំទៅកាន់ភោជនីយដ្ឋាន និងអ្នកបរិភោគនៅតាមរដ្ឋមួយចំនួន កុំឱ្យបរិភោគអយស្ទ័រ និងគ្រុំសមុទ្រ ដែលត្រូវបាននាំចូលពីតំបន់មានផ្ទុះជំងឺ Norovirus តែប៉ុណ្ណោះ។ វិធានការរបស់ FDA នេះ មិនគ្របដណ្ដប់នៅទូទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងមិនគ្របដណ្ដប់ទៅលើអយស្ទ័ររបស់ក្រុមហ៊ុនទាំងអស់នោះឡើយ។