តើនេះគឺជាសិលាចារឹកភាសាខ្មែរចំណាស់ជាងគេដែលត្រូវបានរកឃើញនៅអង្គរបុរីមែនឬទេ?

សិលាចារឹកបុរាណដ៏ច្រើន ត្រូវបានរកឃើញនៅលើទឹកដីកម្ពុជាបច្ចុប្បន្ន និងអតីតទឹកដីកម្ពុជា។ ថ្មីៗនេះ រូបភាពផ្ដាមពីផ្ទាំងសិលាចារឹកមួយ ត្រូវបានគេបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមជាមួយនឹងការអះអាងថា ជាសិលាចារឹកចារជាភាសាខ្មែរមានអាយុចំណាស់ជាងដែលត្រូវបានរកឃើញនៅស្រុកអង្គរបុរី។ ការអះអាងនេះ ត្រូវបានចែករំលែកយ៉ាងព្រោងព្រាតលើបណ្ដាញសង្គម។ ទោះជាយ៉ាងណា ការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង រកឃើញថា ការអះអាងខាងលើនេះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។

ការអះអាងលើបណ្ដាញសង្គម

រូបថតផ្ទាំងសិលាចារឹកមួយ ត្រូវបានបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គមនាពេលប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះជាមួយការអះអាងថា វាជាសិលាចារឹកអង្គរបុរី នៅដើមសតវត្សរ៍ទី៧ ឬឆ្នាំ៦១១ នៃគ្រឹស្តសករាជ។

រូបថតសិលាចារឹកបុរាណមួយផ្ទាំងនេះរួមជាមួយព័ត៌មានដូចរៀបរាប់ខាងលើនេះ ត្រូវបានចែករំលែកយ៉ាងផុសផុលនៅលើបណ្ដាញសង្គមនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃថ្មីៗនេះ ដែលនាំឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនិយាយភាសាខ្មែរជាច្រើនជឿជាក់ទៅលើខ្លឹមសារសំណេរខាងលើ។

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីការអះអាងបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមដោយទំព័រហ្វេសប៊ុក Cam News Center កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ជាមួយសំណេររៀបរាប់ថា «ខ្មែរ ១៧លាននាក់ឃើញហើយចែករំលែកឱ្យពិភពលោកបានស្គាល់ផង អក្សរខ្មែរយើងដែលគេបានរកឃើញសរសេរមុនគេបង្អស់នៅសិលាចារឹកអង្គរបុរីនៅដើមសតវត្សរ៍ទី៧ គឺនៅឆ្នាំ៦១១ នៃគ.ស.»។

Facebook Post | Archived Link

រូបថតសិលាចារឹក និងខ្លឹមសារប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះ ក៏ត្រូវបានបង្ហោះដោយអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមដទៃទៀតផងដែរ ដែលនាំឱ្យមានការចែករំលែកបន្ត និងទទួលបានមតិយោបល់ចម្រុះពីអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនិយាយភាសាខ្មែរផងដែរ។

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីសំណេររបស់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមមួយនៅថ្ងៃទី០៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ ដែលសរសេររៀបរាប់ថា «សិលាចារឹកអក្សរខ្មែរនៅអង្គរបុរីដើមសតវត្សរ៍ទី៧ ក្នុងឆ្នាំ៦១១ នៃគ.ស.»។

Facebook Post | Archived Link

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីការបង្ហោះព័ត៌មានដោយទំព័រហ្វេសប៊ុក«កម្ពុជាមាតុភូមិខ្ញុំ»ដែលបានបង្ហោះរូបថតជាមួយសំណេររៀបរាប់ថា «អក្សរខ្មែរដែលបានរកឃើញសរសេរមុនគេបង្អស់នៅសិលាចារឹកអង្គបុរីដើមសតវត្សរ៍ទី៧ ឆ្នាំ៦១១ នៃគ.ស.»។

Facebook Post | Archived Link

ការអះអាងមានខ្លឹមសារប្រហាក់ប្រហែលគ្នានេះ ក៏ត្រូវបានបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គមដោយអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកដទៃទៀតផងដែរនៅក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានថ្ងៃមកនេះ។ សូមមើលខ្លឹមសារទាំងស្រុងតាមរយៈតំណភ្ជាប់នៅទីនេះ (archived) ឬតាមរយៈតំណមួយទៀតនៅទីនេះ (archived) និងតំណភ្ជាប់មួយទៀតមាននៅទីនេះ (archived)។

ការត្រួតពិនិត្យការពិត

Fact Crescendo Cambodia បានចាប់ផ្ដើមត្រួតពិនិត្យ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ទៅលើការអះអាងខាងលើនេះតាមរយៈការសម្ភាសអ្នកជំនាញសិលាចារឹកកម្ពុជា និងការពិនិត្យមើលឯកសារសិក្សាស្រាវជ្រាវអំពីសិលាចារឹកកម្ពុជានៅមុនសម័យអង្គរ ដែលនាំឱ្យយើងរកឃើញការពិតដូចខាងក្រោមនេះ។

ដើម្បីបញ្ជាក់ព័ត៌មានលម្អិតនៃសិលាចារឹកនេះ Fact Crescendo បានសម្ភាសលោកបណ្ឌិត វង់ សុធារ៉ា សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រជំនាញសិលាចារឹក នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិភ្នំពេញ តាមរយៈបណ្ដាញសង្គមតេឡេក្រាមនៅថ្ងៃសុក្រនេះ។

សាស្ត្រាចារ្យ វង់ សុធារ៉ា បានបញ្ជាក់ថា រូបថតសិលាចារឹកដែលគេបង្ហោះព្រោងព្រាតនៅលើបណ្ដាញសង្គមនេះ មិនមែនជាសិលាចារឹកនៅអង្គបុរីដូចការអះអាងលើបណ្ដាញសង្គមនោះឡើយ។

សាស្ត្រាចារ្យជំនាញសិលាចារឹកបុរាណរូបនេះ បានឱ្យដឹងទៀតថា សិលាចារឹកនៅក្នុងរូបថតនេះ គឺជាសិលាចារឹកចុះបញ្ជី K.9 ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅតំបន់ហ្វូហ៊ូ (Phu Huu) ក្នុងខេត្តសាដិក ឬខេត្តផ្សារដែកនៃអតីតដែនដីខ្មែរកម្ពុជាក្រោម។

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពទាំងមូលនៃផ្ទាំងផ្ដាមពីសិលាចារឹក K.9 ដែលសាស្ត្រាចារ្យ វង់ សុធារ៉ា បានបញ្ជាក់មកកាន់ Fact Crescendo នៅថ្ងៃទី០៨ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣។

ព័ត៌មានលម្អិតដែលបណ្ឌិត វង់ សុធារ៉ា បានផ្ញើមកកាន់យើងខ្ញុំ បានឱ្យដឹងថា សិលាចារឹកនេះត្រូវបានរកឃើញតាំងពីដើមសតវត្សរ៍ទី២០ និងផ្ដិតរូបភាពអត្ថបទដំបូងដោយលោក លុយណេត៍ ដឺឡាហ្សុងគីយែរ ហើយបន្ទាប់មកលោក ហ្សក សឺដេស បានផ្ដិតសិលាចារឹកនេះនៅក្នុងដំណើរទស្សនាចររបស់លោកទៅកាន់ទីនោះនៅឆ្នាំ១៩១២។

សិលាចារឹកបុរាណមួយផ្ទាំងនេះ ត្រូវបានរក្សាទុកនៅសារមន្ទីរសៃហ្គន ស្ថិតក្នុងទីក្រុងហូជីមិញ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩២៨មករហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ។

បណ្ឌិត វង់ សុធារ៉ា បានបញ្ជាក់បន្ថែមថា សិលាចារឹកនេះបានចុះកាលបរិច្ឆេទ ៥៦១មហាសករាជ ឬត្រូវនឹងគ្រឹស្តសករាជ ៦៣៩ ឬ ៦៤០ ហើយត្រូវចារជាភាសាសំស្ក្រឹត និងភាសាខ្មែរ ដែលរៀបរាប់ពីការថ្វាយដង្វាយជាស្រែចម្ការដំណាំហូរផ្លែទៅដល់អាទិទេពវីរេស្វរ។

សូមអានខ្លឹមសារទាំងស្រុងនៃសិលាចារឹក K.9 ដែលត្រូវបានប្រែសម្រួលដោយបណ្ឌិត វង់ សុធារ៉ា សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រជំនាញសិលាចារឹក នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ តាមរយៈតំណភ្ជាប់នៅទីនេះ។

Archived

អត្ថន័យនៃសិលាចារឹក K.9 ក៏ត្រូវបានបកស្រាយជាភាសាអង់គ្លេសនៅក្នុងបណ្ណាល័យអនឡាញដែលនិយាយអំពីអក្សរ និងភាសានៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ (SEALANG)។ សូមមើលខ្លឹមសារទាំងស្រុងនៅទីនេះ (archived)។

បើតាមការបកស្រាយរបស់បណ្ឌិត វង់ សុធារ៉ា នៅក្នុងស្នាដៃរបស់លោកស្ដីពីសិលាចារឹកនៃប្រទេសកម្ពុជានៅមុនសម័យអង្គរនោះ សិលាចារឹកភាសាខ្មែរមានអាយុចំណាស់ជាងគេ និងមានកាលបរិច្ឆេទច្បាស់លាស់មហាសករាជឆ្នាំ៥៣៣ (ត្រូវនឹងគ្រឹស្តសករាជឆ្នាំ៦១២) គឺសិលាចារឹកទួលវត្តគំនូរ K.600 ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅក្នុងស្រុកអង្គរបូរី ខេត្តតាកែវ។

សូមរកមើលបន្ថែមនៅក្នុងសៀវភៅ «សិលាចារឹកនៃប្រទេសកម្ពុជាសម័យមុនអង្គរ» ភាគ ១ ដែលត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយដោយសាស្ត្រាចារ្យ វង់ សុធារ៉ា នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៣។

E-Library of Cambodia

ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមពីផ្ទាំងសិលាចារឹកទួលវត្តគំនូរ K.600 ដែលត្រូវបានបោះពុម្ពផ្សាយនៅសៀវភៅ «សិលាចារឹកនៃប្រទេសកម្ពុជា សម័យមុនអង្គរ ១» របស់បណ្ឌិត វង់ សុធារ៉ា។

E-Library of Cambodia

សន្និដ្ឋានFact Crescendo Cambodia

បានរកឃើញថា ការអះអាងដូចរៀបរាប់ខាងលើនេះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ ផ្ទាំងសិលាចារឹកដូចដែលត្រូវបានរៀបរាប់ខាងលើនោះ មិនមែនជារូបភាពផ្ទាំងសិលាចារឹកនៅតំបន់អង្គរបុរីនោះឡើយ។ រូបភាពនោះ គឺជាផ្នែកមួយនៃសិលាចារឹក K.9 ដែលត្រូវបានរកឃើញនៅខេត្តផ្សារដែក ដែនដីកម្ពុជាក្រោម។