Fact-Check: តើ​សត្វ​ពស់​មួយ​ប្រភេទ​នេះ​គេ​ហៅ​ថា​ពស់​អ្វី?

ក្រសួង​បរិស្ថាន​កម្ពុជា បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ទៅ​ដល់​មហាជន​អំពី​ធន​ធាន​ធម្មជាតិ និង​ជីវៈ​ចម្រុះ​ដ៏​កម្រ​របស់​កម្ពុជា​ជា​បន្ត​បន្ទាប់​ តាម​រយៈ​ការ​បង្ហោះ​រូបថត វីដេអូ និង​ព័ត៌មាន​ផ្សេងៗ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​កម្ពុជា ក៏​បាន​បង្ហោះ​នូវ​រូបថត​ពីរ​សន្លឹក ដែល​បង្ហាញ​នូវ​សត្វ​ពស់​មួយ​ប្រភេទ។ អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​ម្នាក់ អះ​អាង​ថា សត្វ​ពស់​នោះ ត្រូវ​បាន​គេ​ហៅ​ថា ពស់​ត្បាល់។ ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ដល់​ទៅ​រាប់​រយ​ដង​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ រួម​ជាមួយ​មតិ​ចម្រុះ​បែប​ផង​ដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា បន្ទាប់​ពី​ការ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​​ជាមួយ​ឯកសារ​របស់​អ្នក​វិទ្យាសាស្ត្រ​ យើង​បាន​រក​ឃើញ​ថា ការ​អះ​អាង​ខាង​លើ​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​០៥ ខែ​កញ្ញា ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​ Daily Feeds បាន​​បង្ហោះ​រូបថត​សត្វ​ពស់​ពីរ​សន្លឹក​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​ថា វា​គឺ​ជា​ពស់​ត្បាល ដែល​អាច​រស់​នៅ​បាន​អាយុ​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ។ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ អះ​អាង​ថា សត្វ​ពស់​ប្រភេទ​នេះ រស់នៅ​ក្នុង​ព្រៃ​ជ្រៅ និង​តាម​ល្អាង​ភ្នំ​ធំៗ ដើម្បី​ចាប់​សត្វ​ធំៗ​ធ្វើ​ជា​ចំណី​របស់​វា។ ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ អះ​អាង​ថា មនុស្ស​នឹង​បាត់​បង់​ជីវិត ប្រសិន​បើ​ចូល​ទៅ​ដល់​តំបន់​រស់នៅ​របស់​ពស់​ប្រភេទ​នេះ។ រូបថត​ជាមួយ​នឹង​ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​តៗ​គ្នា​រហូត​ដល់​ទៅ​ជិត ៦០០​ដង​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ ហើយ​ក៏​មាន​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​ជាច្រើន បាន​បញ្ចេញ​មតិ​ផ្សេងៗ​ផង​ដែរ។ ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ខាង​លើ​ដែល​អះអាង​ថា «នេះ​ហើយ​ពស់​ត្បាល់ កាល​សម័យ​មហា​នគរ​សំបូរ​[សម្បូរ]ណាស់ ធំ​ជាង​ដើម​ត្នោត​ក៏​មាន​ដែរ វា​អា[ច]រស់​បាន​រាប់​ពាន់​ឆ្នាំ​ឯណោះ។ រាល់​ថ្ងៃ​ក៏​មាន​ដែរ […]

Continue Reading

Fact Check: រថយន្ត​ទំនើប​​ Rolls-Royce លិច​ក្នុង​ទឹក​ជំនន់​មិន​មែន​កើត​ឡើង​នៅ​កម្ពុជា​នោះ​ទេ

កាល​ពី​ប៉ុន្មាន​ថ្ងៃ​មុន​នេះ ផ្នែក​ខ្លះ​នៃ​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ ត្រូវ​បាន​លិច​លង់​នៅ​ក្រោម​ទឹក​បណ្ដាល​មក​ពី​ភ្លៀង​ធ្លាក់​ជោគ​ជាំ ហើយ​រូបភាព​នៃ​ទឹក​ជន់​លិច​នោះ ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​ចែក​ចាយ​ព្រោង​ព្រាត​ផង​ដែរ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម។ ដោយ​នៅ​ក្នុង​ចំណោម​នោះ​ មាន​រូប​ថត​មួយ​សន្លឹក​​បង្ហាញ​អំពី​សកម្មភាព​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​កំពុង​​រុញ​ច្រាន​រថយន្ត​ទំនើប​​ Rolls-Royce ដែល​លិច​ក្នុង​ទឹក​ជំនន់​ ត្រូវ​បាន​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ម្នាក់​បាន​ភ្ជាប់​ថា​ នេះ​គឺ​ជា​លទ្ធផល​នៃ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​​របស់រាជ​​រដ្ឋាភិបាល​លោក​ ហ៊ុន​ សែន​។​  ទោះជាយ៉ាងណា ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការពិត​របស់​ក្រុម​ការងារ​ Fact Crescendo Cambodia បាន​រក​ឃើញ​ថា រូបថត​ដែល​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេស​ប៊ុក​បង្ហោះ​ និង​ចែក​ចាយ​នៅ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​នោះ គឺ​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​យល់​ច្រឡំ​។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្តាញសង្គម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១០​ ខែ​សីហា​ ឆ្នាំ​២០២១​ថ្មី​ៗ​កន្លង​ទៅ​​ អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេស​ប៊ុក​ម្នាក់​ បាន​បង្ហោះ​រូប​ថត​មួយ​សន្លឹក​​បង្ហាញ​អំពី​ទិដ្ឋភាព​រថយន្ត​ទំនើប Rolls-Royce ពណ៌​ខ្មៅ​ ចំនួន​មួយ​គ្រឿង​ ជន់លិច​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ជំនន់​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​មួយ​កន្លែង​ ត្រូវ​បាន​រុញ​ដោយ​មនុស្ស​មួយ​ក្រុម​។​ រូប​ថត​ដដែល​នេះ​ ក៏​ត្រូវ​បាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​នឹង​ការ​អះ​អាង​ថា​ហ្នឹង​ហើយ​គឺ​ជា​ប្រទេស​ដែល​អភិវឌ្ឍន៍ ជយោ​សម្តេច​តេជោ​ (សំដៅ​ទៅ​ដល់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​​លោក​នាយករដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​)។​  រូប​ថត​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចែក​ចាយ​តៗ​គ្នា​ និង​បញ្ចេញ​មតិ​ចម្រុះ​នៅ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ​ថ្មី​ៗ​នេះ​។​  រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​គណនី​ហ្វេសប៊ុកអ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ដែល​បាន​សរសេរ​រៀប​រាប់​ថា​ «ពេល​នៅ​លើ​គោក​ គេ​ហៅ​ថា​ រ៉ុល រ៉យ (Rolls-Royce) ពេល​នៅ​ក្នុង​ទឹក​ គេ​ហៅ​ថា​ រ៉យ​ រុញ​ (Royce Push) អា​នាង​រុញ​ប្រទេស​ដែល​អភិវឌ្ឍន៍​​គឺ​អ៊ីចឹង​​ជយោ​សម្ដេច​តេជោ​»​។​ […]

Continue Reading

Fact-Check: តើ​វីដេអូ​នេះ​គឺ​ជា​ទិដ្ឋភាព​បញ្ចុះ​សព​អ្នក​ស្លាប់​ដោយសារ​កូវីដ-១៩​នៅ​វៀតណាម​មែន​ទេ?

​ប្រទេស​វៀតណាម​បាន​រកឃើញ​ ​មនុស្ស​ដល់​ទៅ​ជាង ៤,៣៣៥​នាក់​បន្ថែម​ទៀត បាន​ឆ្លង​ជំងឺ​ផ្លូវ​ដង្ហើម​នេះ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​កក្កដា ដែល​នាំ​ករណី​ឆ្លង​សរុប​ឡើង​លើស ៦​ម៉ឺន​នាក់​ហើយ ក្នុង​នោះ​​មនុស្ស ២៥៤​នាក់​បានស្លាប់​ដោយសារ​ជំងឺ​នេះ។ កាល​ពី​ថ្ងៃ​ម្សិល​មិញ​នេះ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​បញ្ជូន​ជំនួយ​ជា​សម្ភារៈ​វេជ្ជសាស្ត្រទៅ​កាន់​ប្រទេស​វៀតណាម ខណៈ​ដែល​ប្រទេស​ជិត​ខាង​កម្ពុជា​មួយ​នេះ កំពុង​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​ឆ្លង​រីក​រាល​ដាល​នៃ​មេរោគ​កូវីដ-១៩​កាន់​តែ​ខ្លាំង។ ខណៈ​ដែល​វៀតណាម​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ការ​រីក​រាល​ដាល​នៃ​មេរោគ​កូវីដ-១៩​នោះ ព័ត៌មាន​ជាច្រើន​បាន​ចែក​ចាយ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម ដែល​និយាយ​អំពី​ស្ថានភាព​កូវីដ-១៩​នៅ​វៀតណាម។ ក្នុង​ចំណោម​នោះ វីដេអូ​ខ្លី​មួយ ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​ថា វា​បង្ហាញ​ទិដ្ឋភាព​នៃ​ការ​បញ្ចុះ​សព​អ្នក​ស្លាប់​ដោយសារ​ជំងឺ​កូវីដ-១៩​នៅ​វៀតណាម។ វីដេអូ​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​ជាច្រើន​រយ​ដង រួម​ជាមួយ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ជាច្រើន​ផង​ដែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ក្រោយ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​រួច យើង​រក​ឃើញ​ថា វីដេអូ​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០២១ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​បាន​បង្ហោះ​វីដេអូ​ខ្លីមួយ​ដែល​បង្ហាញ​ក្រុម​មន្ត្រី​សុខាភិបាល​ជាមួយ​សម្លៀក​បំពាក់​ការពារ​សុវត្ថិភាព​​នោះ រៀបចំ​បញ្ចុះ​សព​នៅ​ឯ​ទីកន្លែង​បញ្ចុះ​សព​មួយ​កន្លែង។ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ អះ​អាង​ថា វីដេអូ​នោះ គឺ​ជា​ទិដ្ឋភាព​មួយ​ជ្រុង​នៃ​ស្ថានភាព​កូវីដ-១៩​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​វៀតណាម។ វីដេអូ​ជាមួយ​នឹង​ការ​អះ​អាង​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​ជាច្រើន​ដង​ពី​សំណាក់​​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក រួម​ជាមួយ​ការ​បញ្ចេញ​ប្រតិកម្ម និង​មតិ​ជាច្រើន​ផង​ដែរ។ ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​របស់​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​នោះ ដែល​មាន​ការ​រៀបរាប់​ថា «វៀតណាម​មាន​អ្នក​ស្លាប់​ដោយសារ​កូវីដ​ច្រើន​ណាស់ បង​ប្អូន​ខ្មែរ​យើង​ថែ​រក្សា​សុខភាព​ទាំង​អស់​គ្នា»។ Facebook Post | Archived Link ការ​ពិនិត្យ​ការ​ពិត Fact Crescendo […]

Continue Reading

Fact-Check: បុរស​ឥណ្ឌូនេស៊ី​ម្នាក់​​ឆ្លង​មេរោគ​កូវីដ-១៩​នៅ​ប៉ោយប៉ែត មាន​សុខភាព​ល្អ​ធម្មតា

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៤ ខែ​មេសា​កន្លង​មក​នេះ ក្រសួង​សុខាភិបាល​កម្ពុជា​បាន​ប្រកាស​ពី​ការ​រក​ឃើញ​មនុស្ស​ដល់​ទៅ ៥១១​នាក់ បាន​ឆ្លង​មេរោគ​កូវីដ-១៩​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស​កម្ពុជា ក្នុងនោះ ៤​ករណី​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​នៅ​​ឯ​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត​ ស្ថិត​នៅ​ជាប់​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ។ បើ​តាម​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួង​សុខាភិបាល ករណី​ឆ្លង​ថ្មី​ទាំង ៤​ករណី​នៅ​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត​នោះ ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​​បុរស​ជន​ជាតិ​ឥណ្ឌូនេស៊ី ២​នាក់ និង​ស្ត្រី​ជន​ជាតិ​ឥណ្ឌូនេស៊ី ២​នាក់ ដែល​ត្រូវ​បាន​បញ្ជូន​ទៅ​សម្រាក​ព្យាបាល​នៅ​មន្ទីរ​ពេទ្យ​បង្អែក។ មួយ​ថ្ងៃ​បន្ទាប់​មក អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​ម្នាក់​ បាន​ចាត់​ទុក​ក្រុម​ជន​ជាតិ​ឥណ្ឌូនេស៊ី​ទាំងនោះ​ថា ជា​ប្រភព​ចម្លង​មេរោគ​កូវីដ-១៩​នៅ​ទីក្រុង​ជាប់​ព្រំដែន​មួយ​នេះ ហើយ​អះ​អាង​ថា បុរស​ម្នាក់​ក្នុង​ចំណោម​ជន​ជាតិ​ឥណ្ឌូនេស៊ី​ទាំង ៤​នាក់​នោះ បាន​ស្លាប់​បាត់​បង់​ជីវិត​ដោយសារ​មេរោគ​កូវីដ​-១៩ បាន​វាយ​ប្រហារ​សួតរបស់​គាត់​ធ្ងន់​ធ្ងរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ការ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ នឹង​បង្ហាញ​ថា ការ​អះ​អាង​លើ​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម កាល​ពី​យប់​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​មេសា អ្នក​ប្រើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​ម្នាក់ បាន​បង្ហោះ​រូបថត​បុរស​ម្នាក់ និង​រូបថត​សន្លឹក​ហ្វីល​ស្កេន​សួត​មួយ​ផ្ទាំង ដោយ​អះ​អាង​ថា បុរស​ក្នុង​រូបថត​នោះ បាន​ទទួល​មរណភាព​ហើយ។ អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​រូប​នេះ អះអាង​ថា បុរស​ក្នុង​រូបថត​ស្ថិត​ក្នុង​សម្លៀក​បំពាក់​ផ្កា​ចម្រុះ​នោះ គឺ​ជា​ប្រភព​នៃ​ការ​ចម្លង​មេរោគ​កូវីដ-១៩​នៅ​ក្នុង​ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត ទីប្រជុំ​ជន​សេដ្ឋកិច្ច​ដ៏​សំខាន់​មួយ​របស់​កម្ពុជា​ស្ថិត​នៅ​ជាប់​ព្រំដែន​កម្ពុជា-ថៃ។ ការ​អះ​អាង​របស់​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​រូប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​គ្នា​រាប់​រយ​ដង ហើយ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ទៅ​កាន់​គ្រុប​ផ្សេង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ដែល​មាន​សមាជិក​រាប់​រយ​ពាន់​នាក់ រួម​ជាមួយ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ចម្រុះ​បែប។ រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​របស់​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​នោះ សរសេរ​ថា «បិតា ២៣ មេសា ឆ្នាំ​២០២១ ក្រុង​ប៉ោយប៉ែត […]

Continue Reading