បន្ទាប់ពីសារព័ត៌មានអន្តរជាតិចុះផ្សាយថា អ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញមេរោគ Zombie ហើយនោះ សារព័ត៌មានមួយនៅកម្ពុជា បានរាយការណ៍បន្តថា គេបានរកឃើញមេរោគខ្មោចឆៅ។ សារព័ត៌មានកម្ពុជា ក៏បានបង្ហោះព័ត៌មានបែបនេះនៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួនផងដែរ ដែលទទួលបានការចែករំលែកព្រោងព្រាតនៅលើបណ្ដាញសង្គម។ ទោះជាយ៉ាងណា ការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង រកឃើញថា សារព័ត៌មានមួយរបស់កម្ពុជា បានបកស្រាយខុសអំពី«Zombie Virus»។
ការអះអាងលើបណ្ដាញសង្គម
កាលពីចុងខែវិច្ឆិកាកន្លងមកនេះ សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយ បានបង្ហោះព័ត៌មាននៅលើបណ្ដាញសង្គមថា ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានរកឃើញមេរោគ Zombie ឬអាចហៅតាមភាសាខ្មែរថា «មេរោគខ្មោចឆៅ» ដែលកប់នៅក្រោមផ្ទាំងទឹកកកតាំងពីរាប់ម៉ឺនឆ្នាំមុនមកម៉្លេះ។
ការបង្ហោះព័ត៌មានដូច្នេះនៅលើបណ្ដាញសង្គម ទទួលបានការចែករំលែកយ៉ាងផុលផុសពីសំណាក់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនិយាយភាសាខ្មែរ រួមទាំងការបញ្ចេញប្រតិកម្ម និងមតិចម្រុះបែបផងដែរ។
ខាងក្រោមនេះ គឺជារូបភាពផ្ដាមចេញពីការបង្ហោះព័ត៌មានរបស់សារព័ត៌មានស៊ីស៊ីថាមស៍កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកា រៀបរាប់ថា «អ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញមេរោគ Zombie ដែលកប់ក្នុងផ្ទាំងទឹកកកកាលពី ៤៨,៥០០ឆ្នាំមុន។ ការរកឃើញនេះ កំពុងស្ថិតក្នុងការស្រាវជ្រាវបន្ថែម»។
សារព័ត៌មានស៊ីស៊ីថាមស៍ ក៏បានចុះផ្សាយព័ត៌មាននេះនៅលើគេហទំព័ររបស់ខ្លួនផងដែរ ដោយចុះផ្សាយជាមួយរូបថតខ្មោចឆៅ ដែលត្រូវបានប្រឌិតឡើងនៅក្នុងខ្សែភាពយន្ត។ ការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានមួយនេះ មានន័យថា មេរោគដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រទើបតែរកឃើញនៅក្រោមផ្ទាំងទឹកកកនោះ អាចធ្វើឱ្យមនុស្សក្លាយទៅជាខ្មោចឆៅ។ សូមអានសេចក្ដីរាយការណ៍ទាំងស្រុកនៅទីនេះ។
ក្រុមអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនិយាយភាសាខ្មែរ ក៏បានចែករំលែកយ៉ាងព្រោងព្រាតនូវព័ត៌មាននេះ ហើយអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមជាច្រើន បានបញ្ចេញមតិដោយចោទសួរថា តើមេរោគនោះនឹងចម្លងមកមនុស្សឱ្យក្លាយទៅជាខ្មោចឆៅដូចការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានមួយនេះឬយ៉ាងណា។
ការត្រួតពិនិត្យការពិត
Fact Crescendo Cambodia បានត្រួតពិនិត្យ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ទៅលើព័ត៌មានដែលចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានស៊ីស៊ីថាមស៍តាមរយៈការពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវសេចក្ដីរាយការណ៍ដែលចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានអន្តរជាតិធំៗ ដែលនាំឱ្យយើងរកឃើញការពិតដូចខាងក្រោមនេះ។
យើងបានរកឃើញព័ត៌មាននេះត្រូវបានចុះផ្សាយដោយសារព័ត៌មានអន្តរជាតិជាច្រើន ក្នុងនោះមានសារព័ត៌មានវ៉ាស៊ីនតោន ប៉ុស្តិ៍ ផងដែរ ដែលបានចុះផ្សាយកាលពីសប្ដាហ៍មុន។ សេចក្ដីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មានអាមេរិកមួយនេះ បានឱ្យដឹងថា ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអឺរ៉ុបដែលមានបារាំង អាល្លឺម៉ង់ និងរុស្ស៊ី ពិតជាបានរកឃើញមេរោគមួយប្រភេទកប់នៅក្រោមបឹងកកមួយកាលពី ៤៨,៥០០ឆ្នាំមុន។
បើតាមសារព័ត៌មានដដែលនេះ ការរកឃើញមេរោគនៅក្រោមដីកកនេះ បានគូសបញ្ជាក់ពីការគំរាមកំហែងថ្មីចំពោះសុខភាពសាធារណៈ ដោយសារតែការកើនឡើងកម្ដៅផែនដីបណ្ដាលឱ្យផ្ទាំងទឹកកករលាយ។
The Washington Post | Archived Link
សារព័ត៌មានវ៉ាស៊ីនតោន ប៉ុស្តិ៍ បានចុះផ្សាយព័ត៌មាននេះដោយផ្អែកទៅលើលទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រ ដែលត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយនៅលើគេហទំព័រ BioRxiv របស់ស្ថាប័នសិក្សាស្រាវជ្រាវ Cold Spring Harbor Laboratory។ ទោះជាយ៉ាងណា ការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ មិនទាន់ឆ្លងកាត់ការវាយតម្លៃនៅឡើយទេ។
តើអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញមេរោគបង្កឱ្យមនុស្សក្លាយជាខ្មោចឆៅមែនឬទេ?
បើតាមសេចក្ដីរាយការណ៍របស់សារព័ត៌មានវ៉ាស៊ីនតោន ប៉ុស្តិ៍ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្របានដាក់ឈ្មោះមេរោគនោះថា «Zombie Virus» ឬអាចប្រែសម្រួលជាភាសាខ្មែរថា «មេរោគខ្មោចឆៅ»។
ការកំណត់ឈ្មោះបែបនេះ អាចនាំឱ្យមានការសន្និដ្ឋានថា មេរោគដែលអ្នកវិទ្យាសាស្ត្ររកឃើញនោះ គឺជាមេរោគដែលអាចឆ្លងមកមនុស្ស ហើយបង្កឱ្យមនុស្សក្លាយទៅជាខ្មោចឆៅដូចទៅនឹងទិដ្ឋភាពខ្មោចឆៅដែលត្រូវបានបង្ហាញនៅក្នុងខ្សែភាពយន្តប្រឌិត។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវដែលមិនទាន់ឆ្លងកាត់ការវាយតម្លៃនៅឡើយនោះ បានឱ្យដឹងថា មេរោគ Zombie ឬ Zombie Virus ត្រូវបានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រសំដៅទៅដល់មេរោគដែល«នៅមានជីវិត» បើទោះបីជាវាត្រូវកប់នៅក្រោមផ្ទាំងដីកកដ៏ត្រជាក់មកជិត ៥ម៉ឺនឆ្នាំទៅហើយក៏ដោយ។
BioRxiv Publication | Archived Link
ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអឺរ៉ុប បានសិក្សាស្រាវជ្រាវទៅលើមេរោគថ្មីចំនួន ១៣ប្រភេទ ដែលត្រូវបានគេយកចេញពីទីតាំង ៧កន្លែងខុសគ្នានៅក្នុងតំបន់ទឹកកកស៊ីបេរី ហើយជាប្រភេទមេរោគអាចឆ្លងទៅមនុស្ស។
លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវ បានរកឃើញមេរោគមួយប្រភេទ នៅរស់រានមានជីវិត បន្ទាប់ពីឆ្លងការវិធីសាស្ត្រវេជ្ជសាស្ត្រ ដើម្បីបញ្ជាក់ថា តើមេរោគដែលជាប់នៅក្រោមផ្ទាំងទឹកកកអាចរស់រានមានជីវិតឡើងវិញឬយ៉ាងណានោះ។
បើតាមការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ មេរោគដែលគេរកឃើញនៅរស់រានមានជីវិតនោះ អាចឆ្លងទៅមនុស្ស ឬសត្វបានក្នុងទម្រង់ជាអាមីប ឬជាប៉ារ៉ាស៊ីតឆ្លងតាមទឹក។
អ្នកជំនាញផ្នែកមេរោគ លោក Jean-Michel Claverie ដែលសហការីមួយរូបនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ បាននិយាយប្រាប់សារព័ត៌មាន Washington Post ថា លទ្ធផលនៃការសិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ បញ្ជាក់បានថា មេរោគដែលនៅរស់រានមានជីវិតនៅក្រោមផ្ទាំងដីកក អាចបង្កការគំរាមកំហែងដល់សុខភាពសាធារណៈតាមរយៈការឆ្លងទៅមនុស្ស និងសត្វ។
សារព័ត៌មាន Washington Post ដែលបានសម្ភាសអ្នកជំនាញមេរោគដទៃទៀត បានឱ្យដឹងថា មេរោគដែលនៅរស់រានមានជីវិត ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមមេរោគបង្កហានិភ័យចំពោះសុខភាពសាធារណៈទាបបំផុត ដោយសារតែវាមិនមែនជាមេរោគផ្លូវដង្ហើមកូរ៉ូណា ឬជាមេរោគមានកម្រិតឆ្លងខ្ពស់នោះឡើយ។
សន្និដ្ឋាន
Fact Crescendo Cambodia រកឃើញថា ការចុះផ្សាយរបស់សារព័ត៌មានស៊ីស៊ីថាមស៍ដូចដែលត្រូវបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រអឺរ៉ុបបានរកឃើញថា មេរោគមួយប្រភេទដែលកប់ក្រោមផ្ទាំងដីកកនៅតំបន់ស៊ីបេរីរាប់ម៉ឺនឆ្នាំហើយនោះ នៅរស់រានមានជីវិតនៅឡើយ។ មេរោគនេះ ត្រូវបានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រហៅថា «Zombie Virus» ដែលសំដៅដល់មេរោគនៅមានជីវិត។ ផ្ទុយទៅវិញ ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមិនមានន័យថា មេរោគដែលពួកគេរកឃើញនោះ បង្កឱ្យមនុស្សក្លាយទៅខ្មោចឆៅនោះឡើយ។
Title:សារព័ត៌មានមួយចុះផ្សាយមិនត្រឹមត្រូវអំពី«Zombie Virus»នាំឱ្យសាធារណជនយល់ច្រឡំ
Fact Check By: Jay UdomResult: Misleading
