Fact-Check: តើ​រូបថត​នេះ​បង្ហាញ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​របស់​វៀតណាម​លើ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​មែន​ទេ?

ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កម្ពុជា–វៀតណាម តែង​តែ​ជា​ប្រធាន​បទ​នៃ​ការ​ជជែក និង​ការ​ចែក​រំលែក​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជារឿយៗ។ ក្នុង​នោះ រូបថត​មួយ​សន្លឹក​ដែល​បង្ហាញ​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​អ្នក​ជាប់​ឃុំ​នៅ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ​នោះ ត្រូវ​បាន​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​អះ​អាង​ថា ជា​ការ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​របស់​វៀតណាម​ទៅ​លើ​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​កម្ពុជា ដែល​រស់នៅ​វៀតណាម​ខាង​ត្បូង​សព្វថ្ងៃ​នេះ។ រូបថត​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​ជាច្រើន​ដង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក។ ទោះជាយ៉ាងណា ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត បាន​រក​ឃើញ​ថា រូបថត​ជាមួយ​នឹង​ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៥ ខែ​តុលា​កន្លង​មក​នេះ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​ឈ្មោះ​ថា ខ្មែរ​កម្ពុជា​ក្រោម​ស្រឡាញ់​ទឹក​ដី​កេរ្តិ៍​ដូនតា បាន​បង្ហោះ​រូបថត​មួយ​សន្លឹក ដែល​បង្ហាញ​រូប​ស្មូនមនុស្ស​ស្ថិត​ក្នុង​សម្លៀក​បំពាក់​កង​ទ័ព ហើយ​ធ្វើ​ទារុណកម្ម​ទៅ​លើ​មនុស្ស។ ទំព័រហ្វេសប៊ុក​ដដែល អះអាង​ថា រូប​ស្មូន​នេះ គឺ​បង្ហាញ​ពី​ទង្វើ​ទារុណកម្ម​ដែល​ទាហាន​វៀតណាម​បាន​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​លើ​ជន​ជាតិ​ដើម​ខ្មែរ​ក្រោម នៅ​ភាគ​ត្បូង​ប្រទេស​វៀតណាម​សព្វ​ថ្ងៃ។ រូបថតជាមួយ​នឹង​ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​ជាច្រើន​ដង រួម​ជាមួយ​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​យោបល់ និង​ប្រតិកម្ម​ជាច្រើន​ផង​ដែរ។ ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​របស់​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ខាង​លើ ដែល​សរសេរ​រៀបរាប់​ថា «ប្រវត្តិសាស្ត្រ​អា​យួន​ធ្វើ​បាប​ខ្មែរ កូន​ចៅ​គ្រប់​ជំនាន់ គួរ​ស្វែង​យល់​ឱ្យ​បាន​ច្បាស់ មួយ​ណា​ជា​មិត្ត មួយ​ណា​ជា​សត្រូវ​ស៊ូ​ពូ សូម​យល់​បាន​ច្បាស់ កុំ​ឱ្យ​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​កុហក​យើង​បាន​ណា»។ Facebook Post | Archived ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត Fact Crescendo Cambodia បាន​ចាប់ផ្ដើម​​ត្រួត​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​រូបថត និង​ការ​អះ​អាង​ខាង​លើ​នេះ​តាម​រយៈ​ការ​ដំណើរការ​កម្មវិធី​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​រូបថត Yandex ដែល​នាំ​ឱ្យ​យើង​បាន​ជួប​ប្រទះ​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ និង​ព័ត៌មាន​លម្អិត​អំពី​រូបថត​នេះ​ផង​ដែរ។ […]

Continue Reading

Fact-Check: ស្ពាន​អាយកេម៉ា​ឆ្លង​ទៅ​​កោះ​អាកេម៉ារបស់​ជប៉ុន​ត្រូវ​បាន​អះ​អាង​ថា​ជា​​ស្ពាន​ឆ្លង​ទៅ​កោះ​ត្រល់

កោះ​ត្រល់​​ហៅ​តាម​ភាសា​ខ្មែរ ឬ​កោះ​ភូកុក​ហៅ​តាម​ភាសា​វៀតណាម នៅ​តែ​ជា​ប្រធាន​បទ​នៃ​ការ​ជជែក​ និង​ចែក​រំលែក​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជារឿយៗ​នៅ​ក្នុង​ទំនាក់​ទំនង​កម្ពុជា-វៀតណាម ខណៈ​ដែល​កោះ​មួយ​នេះ​ស្ថិត​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​របស់​ប្រទេស​វៀតណាម។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​នេះ​បាន​បង្ហោះ​រូបថត​មួយ​សន្លឹក ហើយ​អះអាង​ថា ស្ពាន​នៅ​ក្នុង​រូបថត​នោះ គឺ​ជា​ស្ពាន​ភ្ជាប់​ទៅ​កាន់​កោះ​ត្រល់។ ការ​អះ​អាង​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​តៗ​គ្នា​ដល់​ទៅ​រាប់​ពាន់​ដង​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ។ ទោះជាយ៉ាងណា ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត រក​ឃើញ​ថា ការ​អះ​អាង​នេះ​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៥ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ​២០២០​កន្លង​មក ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ រាជបុត្រ សូរ្យកាយ្យ បាន​រូបថត​ស្ពាន​មួយ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម ហើយ​អះ​អាង​ថា វា​គឺ​ជា​ស្ពាន​ឆ្លង​កាត់​​ខេត្ត​កៀនយ៉ាង ឬ​អតីត​ខេត្ត​ពាម​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ទៅ​នឹង​អតីត​កោះ​ត្រល់​របស់​កម្ពុជា ឬ​វៀតណាម​ហៅ​ថា កោះ​ភូកុក។ ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ដល់​ទៅ​រាប់​ពាន់​ដង​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ និង​មាន​ការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​ប្រតិកម្ម​យ៉ាង​ច្រើន​ទៀត។ រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​របស់​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​នោះ​រៀបរាប់​ថា «ស្ដាយ​ទេ​កូន​ខ្មែរ? ស្ពាន​ឆ្លង​ពី​(ខេត្ត​​ពាម)#កម្ពុជា​ក្រោម Kien Giang – ទៅ​កាន់​កោះ​ត្រល់ Phu Quoc ជិត​នឹង​ត្រូវ​បាន​សម្ពោធន៍ កោះ​នេះ​ទៀត​សោត​គឺ​ជា​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា ជន​ជាតិ​ខ្មែរ​បាន​ហៅ​ថា #កោះ​ត្រល់»។ Facebook Post | Archived Link ការ​ពិនិត្យ​ការ​ពិត Fact Crescendo […]

Continue Reading

Fact Check: រូបថត​កូន​កោះ​មួយ​ស្ថិត​នៅ​ជិត​កោះ​ត្រល់​មិន​មែន​នៅ​ជាប់​ឆ្នេរ​សមុទ្រ​ខេត្ត​កែប​ដូច​ការ​អះ​អាង​ទេ​​​

កោះ​ត្រល់​​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ ឬ​កោះ​ភូកុក​ជា​ភាសា​វៀត​ណាម​ ​​បាន​ក្លាយ​ជា​​ប្រធាន​បទ​​នៃ​​ការ​​ជជែក​ដេញ​ដោល​ និង​បញ្ចេញ​មតិ​​​​ជា​​រឿយៗ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ពី​សំណាក់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​។ ថ្មី​ៗ​នេះ​ ​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេស​ប៊ុក​ម្នាក់​បានបង្ហោះ​​រូប​ថតប្រជុំ​​កោះ​ភូ​កុក​មួយ​នេះជាមួយ​​ការ​​អះ​អាង​ថា ​កោះ​នេះ​ស្ថិត​នៅ​យ៉ាង​ជិត​បង្កើយ​នឹង​ឆ្នេរ​សមុទ្រ​ខេត្ត​កែប​របស់​​ប្រទេស​កម្ពុជា​។ ទោះ​​យ៉ាង​​ណា​​ការ ​​ផ្ទៀង​​​ផ្ទាត់​​របស់​ Fact Crescendo Cambodia បាន​​បង្ហាញ​​ថា ​ការ​អះអាង​​​នេះ​ គឺ​​មិន​​ត្រឹម​​ត្រូវ​​​នោះ​​ឡើយ​។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្តាញសង្គម កាល​​ពី​​ថ្ងៃ​​ទី​​២៩​​​​ ខែ​​ឧសភា​​ ឆ្នាំ​​២០២១​​កន្លង​​ទៅ​​​នេះ​​ ​គណនី​ហ្វេសប៊ុក​មួយ ​​បាន​​​​​បង្ហោះ​​រូប​​ថត​​មួយ​​សន្លឹក​​​បង្ហាញ​​អំពី​​​ ផ្ទៃ​សមុទ្រ និងកោះ។​ គណនី​ហ្វេសប៊ុក​​ដដែល​នេះ​ ក៏​បាន​អះ​អាង​ផង​ដែរទាក់ទង​ទៅ​នឹង​រូប​ថត​មួយ​នេះ​​ថា ជា​ទិដ្ឋ​ភាព ​កោះ​ត្រល់​ ហើយ​ឆ្នេរ​ពណ៌​ស គឺ​ជា​ឆ្នេរ​សមុទ្រ​នៅ​​ខេត្ត​កែប​ នៃ​ប្រទេស​កម្ពុជា​។​​ ការ​អះ​អាង​មួយ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​ដោយ​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊​ុក​រហូត​ទៅ​ដល់​រាប់​រយ​ដង​នា​ពេល​ថ្មី​ៗ​នេះ​រួម​ជាមួយ​ប្រតិកម្ម និង​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ចម្រុះ​បែប​ផង​ដែរ​។​ រូប​​ភាព​​ផ្ដាម​​ចេញ​​ពី​​ប៉ុស្តិ៍​​របស់​​​គណនី​ហ្វេសប៊ុក​នោះ ​​រៀប​រាប់ថា​​ «​​កម្ពុជាអាចទាមទារយកកោះត្រល់ កម្ពុជាក្រោម និងទឹកដីជាច្រើនទៀតមកវិញបាន បើកម្ពុជាមានរដ្ឋាភិបាលថ្មី ដឹកនាំដោយមិនមែនត្រកូលហ៊ុន!»។ Facebook Post | Archived Link ការត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត Fact Crescendo Cambodia បាន​​ចាប់​ផ្តើម​​​​ត្រួត​​ពិនិត្យ​ និង​​​ផ្ទៀង​​ផ្ទាត់​​រូប​ថត​​​តាមរយៈ​​កម្មវិធី​ Google Reverse Image​ ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ទៅ​រក​ឃើញ​​ប្រភព​ដើម​នៃ​ទិដ្ឋ​​ភាពរូប​ថត​មួយ​នេះ​ ​​​ដែល​​​​មាន​​​ទម្រង់​​​ដូច​គ្នា​​ទាំង​ស្រុង។ […]

Continue Reading

Fact-Check: រូបថត​កោះ​ណាងយួន​របស់​ថៃ​ត្រូវ​បាន​អះ​អាង​ថា​ជា​កោះ​ត្រល់

កោះ​ត្រល់​ជា​ភាសា​ខ្មែរ ឬ​កោះ​ភូកុក​ជា​ភាសា​វៀតណាម គឺ​ជា​ប្រធាន​បទ​នៃ​ការ​ជជែក និង​ការ​ចែក​រំលែក​ជា​រឿយៗ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ពី​សំណាក់​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​កម្ពុជា។ ទន្ទឹម​គ្នា​នេះ រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នៃ​កោះ​មួយ ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​ថា ជា​កោះ​ត្រល់ ហើយ​ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​បន្ត​ជា​ច្រើន​ដង​ពី​សំណាក់​​អ្នក​ប្រើ​បណ្ដាញ​សង្គម​​និយាយ​ភាសាខ្មែរ។ ទោះជាយ៉ាង​ណា ការ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ការ​ពិត បង្ហាញ​ថា ការ​អះ​អាង​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​៣០ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ​២០២១ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​បាន​​បង្ហោះ​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​ដែល​បង្ហាញ​នូវ​កោះ​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត​មួយ​នៅ​ឯ​កណ្ដាល​សមុទ្រ។ រូបថត​នេះ បាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​សំណេរ​នៅ​លើ​រូបថត​នោះ​ថា «កោះ​ត្រល់»។ រូបថត​នេះ​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ជាច្រើន​ដង​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ។ រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​នៃ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​នោះ រៀបរាប់​ថា «កោះ​ត្រល់​ជា​កោះ​របស់​ខ្មែរ ទោះបី​យួន[វៀតណាម]​ខំ​អភិវឌ្ឍ​យ៉ាងណា ក៏​មិន​ប្រាកដ​ថា​ដើម្បី​កូន​ចៅ​យួន​ជំនាន់​ក្រោយ​ឡើយ វា​អាច​នឹង​អភិវឌ្ឍ​ទុក​អោយ​កូន​ចៅ​ខ្មែរ​ជំនាន់​ក្រោយៗ​អាច​សម​ជាង ព្រោះ​អ្នក​ដឹកនាំ​ខ្មែរ​ក្រោយៗ​គេ​នឹង​ទាមទារ​យក​មក​វិញ តាម​ច្បាប់​អន្តរជាតិ ដែល​មើល​ទៅ​គឺ​ឃើញ​ថា យើង​មាន​ប្រៀប​ស្ទើរ​តែ​១០០​%​ទៅ​ហើយ នេះ​ប្រសិន​មាន​មេដឹកនាំ​ជំនាន់​ក្រោយ​ជា​មនុស្ស​ដែល​មាន​ឆន្ទៈ និង​មនសិការ​ជា​ខ្មែរ»។ Facebook Post | Archived Link ការ​ពិនិត្យ​ការ​ពិត Fact Crescendo Cambodia បាន​ចាប់​ផ្ដើម​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ទៅ​លើ​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ​តាម​រយៈ​ការ​ដំណើរការ​លើ​កម្មវិធី​ស្វែង​រក​រូបថត​របស់ Google ដែល​នាំ​ឱ្យ​ឃើញ​រូបថត​ដូចគ្នា​នេះ​ជាច្រើន​ទៀត និង​ព័ត៌មាន​លម្អិត​នៃ​រូបថត​នេះ។ រូបថត​ដូច​គ្នា​ទាំង​ស្រុង​ ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​នៅ​លើ​​គេហ​ទំព័រ​ photos.com ដែល​ជា​គេហ​ទំព័រ​​​ក្រុមហ៊ុន​សោទស្សន៍​អាមេរិក​-អង់គ្លេស Getty Images […]

Continue Reading

Fact Check: ​តើ​គ្រូ​បង្រៀន​ជន​ជាតិ​ចិនម្នាក់​គូស​ផែនទី​ប្រទេស​កម្ពុជា​មែន​ឬទេ?​​

បញ្ហា​ព្រំដែន​កម្ពុជា-វៀតណាម តែង​តែ​ជា​ប្រធាន​បទ​នៃ​ការ​ជជែក​ពិភាក្សា និង​ការ​ចែក​រំលែក​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មក​ហើយ ក្នុង​នោះ​ក៏​មាន​ផង​ដែរ​នូវ​ការ​អះ​អាង​មួយ​ចំនួន​ដែល​ពុំ​មាន​ការ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ត្រឹម​ត្រូវ។ ថ្មីៗនេះ​ ​អ្នក​ប្រើ​​បណ្តាញ​សង្គម​ហ្វេស​ប៊ុក​ម្នាក់​ បាន​បង្ហោះ​រូប​ថត​មួយ​ដែល​បាន​បង្ហាញអំពី​គំនូរ​ផែន​ទី​របស់​​ប្រទេស​កម្ពុជា​នៅ​លើ​ក្តារ​ខៀន​ ថែម​ទាំង​មានពាក្យ​សរសេរ​​​ថា «​កោះ​ត្រល់​ជា​របស់​ខ្មែរ​»។​ ការ​ពិនិត្យ​ និង​ផ្ទៀង​​ផ្ទាត់​របស់ Fact Crescendo Cambodia បង្ហាញ​ថា ការ​អះអាង​​នេះ ​​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្តាញសង្គម កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦​ ខែ​ឧសភា​ ឆ្នាំ​២០២១​កន្លង​ទៅ​​នេះ​ ​មាន​អ្នក​ប្រើ​ហ្វេស​ប៊ុក​ម្នាក់​​ បាន​​​​បង្ហោះ​រូប​ថត​​មួយ​សន្លឹក​ដែល​បង្ហាញ​​គ្រូ​​បង្រៀន​ម្នាក់កំពុង​តែ​គូរ​​ផែន​ទី​ប្រទេស​កម្ពុជា​​ដោយ​ភ្ចាប់​ជាមួយ​​ការ​សរសេរ​​នៅ​លើ​ផ្ទៃ​ក្តារ​ខៀន​នោះ​ពាក់​ព័ន្ធ​​​​​ទៅ​នឹង​បញ្ហា​ជម្លោះ​ផែន​ទិី​។ នៅ​ក្នុង​រូប​គំនូរ​នៅ​លើ​ក្តារ​ខៀន​នោះ​ យើង​ក៏​ឃើញ​មាន​ការ​​គូរ​រង្វង់​ក្រហម​ផង​ដែរ​ទៅ​លើ​ទី​តាំង​កោះ​ត្រល់​ និង​បាន​បញ្ជាក់​​ថា «កោះ​ត្រល់​ជា​របស់​ខ្មែរ​»។  រូប​ភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​របស់​​គណនី​ហ្វេសប៊ុក​នោះ​​ រៀប​រាប់ថា​ «កោះត្រល់ជារបស់ខ្មែរ ពេល ហ៊ុន សែន អស់​អំណាច​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី ត្រូវតែទាមទារយកមកវិញឲ្យខានតែបាន!»។ Facebook Post | Archived Link  ការត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត Fact Crescendo Cambodia បាន​ចាប់​ផ្តើម​​​ត្រួត​ពិនិត្យ និង​​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​រូប​ថត​​តាមរយៈ​កម្មវិធី​ Google Reverse Image​ ​ដែល​នាំ​ឲ្យ​ទៅ​រក​ឃើញ​ប្រភព​ដើម​នៃ​រូប​គំនូរ​នៅ​លើ​ក្តារ​ខៀន​​មួយ​នេះ​ដែល​​​មាន​​ទម្រង់​​ដូច​គ្នា​ទាំង​ស្រុង។ រូប​ថត​​ជា​ច្រើន​​សន្លឹក​ទៀតដែល​​​​​បង្ហាញ​​ពី​​ទិដ្ឋ​​ភាពគ្រូ​បង្រៀន​ម្នាក់​ដែល​បាន​គូរ​រូប​ផែន​ទី​ពិ​ភព​លោក​មួយ​​នេះ ក៏​​ត្រូវ​​បាន​ចុះ​ផ្សព្វ​ផ្សាយ​ដោយ​​គេហ​ទំព័រ​សារព័ត៌មាន​ News Talk កាល​ពី​ខែ​កញ្ញា​ […]

Continue Reading