Fact-Check: តើ​ស្ត្រី​ក្នុង​រូបថត​នេះ​ជា​នរណា?

False Social

រូបថត​មួយ​សន្លឹកដែល​បង្ហាញ​ស្ត្រី​ម្នាក់​ស្ថិត​ក្នុង​សម្លៀក​បំពាក់​បុរាណ ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​ថា ស្ត្រី​ក្នុង​រូបថត​នេះ គឺ​ជា​ស្ត្រី​កំណាន់​ម្នាក់​របស់​មន្ត្រី​បារាំង​មួយ​រូប​នៅ​សម័យ​អាណានិគម​បារាំង​នៅ​កម្ពុជា។ រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ ក៏​ត្រូវ​បាន​គេ​អះ​អាង​ថា​ជា នាង​ទាវ នៅ​ក្នុង​រឿង​ទុំទាវ ផង​ដែរ។ រូបថត​រួម​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ជាច្រើន​ដង​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ និង​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គម​និយាយ​ភាសា​ថៃ​ផង​ដែរ ហើយ​ក៏​មាន​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ចម្រុះ​បែប​ទៀត​ផង។ ទោះជាយ៉ាងណា ការ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​រក​ឃើញ​ថា ការ​អះ​អាង​ខាង​លើ​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។

ការ​អះ​អាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម

កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​វិច្ឆិកា​កន្លង​មក​ថ្មីៗ​នេះ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​ឈ្មោះ​ថា ចៅ​កម្ពុជា-Chao Kampuchea បាន​បង្ហោះ​រូបថត​ស​ខ្មៅ​មួយ​សន្លឹក ហើយ​រៀបរាប់​ថា រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ គឺ​ជា​នារី​ខ្មែរ​ឈ្មោះ ទី សៅ ស្ថិត​ក្នុង​វ័យ​ក្រមុំ និង​ជា​ស្រី​កំណាន់​របស់​មន្ត្រី​បារាំង។ ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ អះអាង​បន្ត​ថា រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ ត្រូវ​បាន​ថត​ឡើង​នៅ​ឆ្នាំ​១៨៧០ ​នៅ​ក្នុង​សម័យ​អាណាព្យាបាល​បារាំង។

រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ និង​ការ​អះ​អាង​ដូច​បាន​រៀបរាប់​ខាង​លើ​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​តៗ​គ្នា​ដល់​ទៅ​ជាង ១​ពាន់​ដង និង​មាន​ការ​បញ្ចេញ​មតិ​ និង​ប្រតិកម្ម​យ៉ាង​ច្រើន​ផង​ដែរ។

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប៉ុស្តិ៍​នៃ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក ចៅកម្ពុជា-Chao Kampuchea ដែល​រៀបរាប់​ថា «នេះ គឺ​ជា​រូបថត​មួយ​សន្លឹក ដែល​មហាជន​ភាគ​ច្រើន​តែង​តែ​យល់​ច្រឡំ និង​ខ្លះ​ទៀត​លើក​ដាក់​ថា ជា​នាង​ទាវ ដែល​តាម​ការ​ពិត​ជាក់​ស្ដែង រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ គឺ​ជា​ស្រី​កំណាន់​របស់​មន្ត្រី​បារាំង​ម្នាក់​ទៅ​សោះ»។

ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ រៀបរាប់​បន្ត​ថា «កញ្ញា ទី សៅ ថត​នៅ​ក្នុង​វ័យ ១៨​ឆ្នាំ ដែល​នាង​គឺ​ជា​នារី​ដែល​ស្រស់​ស្អាត​ម្នាក់​នៅ​ស្រុក​ផ្សារ​ដែក ហើយ​ជា​ស្រី​កំណាន់​របស់​មន្ត្រី​បារាំង​ម្នាក់​ឈ្មោះ វីរីយ៉េ (Virrier)។ រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ បាន​ថត​នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​១៨៧០»។

ទំព័រហ្វេសប៊ុក​មួយ​នេះ បញ្ជាក់​ថា រូបថត និង​សំណេរ​របស់​ខ្លួន បាន​ផ្អែក​ទៅ​តាម​​សៀវភៅ​របស់​អ្នក​និពន្ធ Gregor Muller បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​នៅ​ឆ្នាំ​២០០៦ នៅ​ត្រង់​ទំព័រ ១៣៩។

Facebook Post | Archived Link

នៅ​ពេល​ពិនិត្យ​មើល​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ ក៏​ត្រូវ​បាន​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដទៃ​ទៀត​យក​ទៅ​បង្ហោះ​ផង​ដែរ ព្រម​ជាមួយ​ការ​អះ​អាង​ថា ជា​រូបថត​នាង ទាវ ដែល​ត្រូវ​បាន​រំលេច​ឡើង​នៅ​ក្នុង​រឿង​ប្រលោម​លោក​បែប​ប្រវត្តិសាស្ត្រ «ទុំ​ទាវ» ឬ​ «ទាវ​ឯក» ជាដើម។ ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ ដែល​បាន​បង្ហោះ​រូបថត និង​ការ​អះ​អាង​បែប​នេះ។

Facebook Post | Archived Link

ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត

Fact Crescendo Cambodia បាន​ចាប់​ផ្ដើម​ត្រួត​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​រូបថត និង​ការ​អះ​អាង​នេះ​តាម​រយៈ​ការ​ដំណើរការ​កម្មវិធី​ស្វែង​រក​រូបថត Google Reverse Image ដែល​នាំ​ឱ្យ​យើង​បាន​ជួយ​ប្រទះ​នឹង​រូបថត​ដូច​គ្នា​ទាំង​ស្រុង និង​ព័ត៌មាន​លម្អិត​អំពី​រូបថត​នេះ។

រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​ផ្សព្វផ្សាយ​ដោយ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​ឈ្មោះ​ថា ក្រុម​ព្រះ​សុរិយា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​វិច្ឆិកា​ថ្មី​នេះ ដែល​រៀបរាប់​ថា ស្ត្រី​ក្នុង​រូបថត​នេះ មាន​ឈ្មោះ សុខ នាដ​ការី​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​នៅ​ក្នុង​រជ្ជកាល​ព្រះមហាក្សត្រ នរោត្ដម ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​សម័យ​អាណានិគម​បារាំង។

ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ រៀបរាប់​ថា នាដ​ការី​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​រូប​នេះ បាន​រៀប​ការ​ជាមួយ​លោក Paul Le Faucheur ដែល​ជា​នាយ​ទាហាន​ជាន់​ខ្ពស់​នៃ​កង​ទ័ព​ជើង​ទឹក​បារាំង ហើយ​ក្រោយ​មក ត្រូវ​បាន​ចាត់​តាំង​ឱ្យ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​លើ​ការងារ​សាង​សង់​ព្រះ​រាជ​វាំង​នៅ​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ។

បើ​តាម​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ដដែល​នេះ អ្នកស្រី សុខ និង​លោក Paul Le Faucheur មាន​កូន​ស្រី​ម្នាក់​ឈ្មោះ ម្លិះ ដែលបាន​រៀបការ​ពេញ​ច្បាប់​ជាមួយ​សម្ដេច​ចៅហ្វា​វាំង ជួន ដែល​ជា​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ ៣​រជ្ជកាល​ស្ដេច​ចាប់​តាំង​ពី​ព្រះ​បាទ ស៊ីសុវត្ថិ រហូត​ដល់​ព្រះ​បាទ នរោត្ដម សីហនុ។ សម្ដេច​ចៅហ្វា​វាំង ជួន និង​អ្នកស្រី ម្លិះ មាន​កូន​បង្កើត​មួយ​រូប​ឈ្មោះ ជួន ហ៊ល។

ទំព័រហ្វេសប៊ុក ក្រុម​ព្រះសុរិយា បាន​បញ្ជាក់​បែប​នេះ​ដោយ​ផ្អែក​ទៅ​តាម​ការ​រៀបរាប់​របស់​អ្នកស្រី ប៉ុក យ៉ានីន ដែល​ជា​កូន​ស្រី​របស់​លោក ជួន ម្មុម។

ដោយ​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ប៉ុស្តិ៍​របស់​ទំព័រហ្វេសប៊ុក ចៅ​កម្ពុជា-Chao Kampuchea យើង​បាន​រក​ឃើញ​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​ម្នាក់​ឈ្មោះ Yanine Poc បាន​បញ្ចេញ​មតិ​យោបល់​តប​នឹង​ប៉ុស្តិ៍​មួយ​នេះ។

អ្នកប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​នេះ បាន​សរសេរ​រៀបរាប់​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស ដោយ​អះ​អាង​ថា ស្ត្រី​ក្នុង​រូបថត​នេះ គឺ​ជា​ជីទួត​របស់​គាត់ ដែល​បាន​រៀប​ការ​ជាមួយ​លោក Paul Le Faucheur មន្ត្រី​កង​ទ័ព​ជើង​បារាំង និង​ជា​មិត្ត​ភក្តិ​របស់​ព្រះ​បាទ នរោត្ដម ផង​ដែរ។

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ប្រអប់​បញ្ចេញ​មតិ​របស់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក Yannine Poc ដែល​សរសេរ​រៀប​រាប់​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​អំពី​នាដ​ការី​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​នៅ​ក្នុង​រជ្ជកាល​ព្រះ​បាទ នរោត្ដម។

Fact Crescendo Cambodia មិន​ទាន់​អាច​ស្វែង​រក​ការ​បក​ស្រាយ​ដោយ​ផ្ទាល់​ពី​លោក​ស្រី ប៉ុក យ៉ានីន នៅ​ឡើយ​ទេ ប៉ុន្តែ នឹង​ធ្វើ​បច្ចុប្បន្នភាព​បន្ថែម​ទៀត នៅ​ពេល​ណា​ទទួល​បាន​ការ​បក​ស្រាយ​ពី​កូនចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ​នៃ​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ។

​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ ក៏​ត្រូវ​បាន​រក​ឃើញ​ផង​ដែរ​នៅ​ត្រង់​ទំព័រ១៥៤ នៃ​សៀវភៅ​«លោក​ព្រឹទ្ធាចារ្យ​បណ្ឌិត ជួន ម្មុម» រៀប​រៀង​ដោយ​បណ្ឌិត ពុទ្ធ្រី ទត់ និង​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​២០១៩​កន្លង​មក​។ សៀវភៅ​មួយ​ក្បាល​នេះ បាន​រៀប​រាប់​អំពី​​ប្រវត្តិ​របស់​លោក ជួន ម្មុម ដែល​ជា​កូន​ចៅ​នៃ​គ្រួសារ​សម្ដេច​ចៅហ៊្វា​វាំង ជួន។

បើ​តាម​សៀវភៅ​នេះ រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ គឺ​ជា​ស្ត្រី​ម្នាក់​ឈ្មោះ សុខ គឺ​ជា​នាដការី​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ និង​ជា​ភរិយា​របស់​លោក Paul Le Faucheur ជា​ជន​ជាតិ​បារាំង​ដែល​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​លើ​ការ​សាង​សង់​ព្រះ​រាជ​វាំង​នៅ​រាជ​ធានី​ភ្នំពេញ​នា​រជ្ជកាល​ព្រះ​បាទ នរោត្ដម។

អ្នកស្រី សុខ និង​លោក ប៉ូល ឡឺហ្វូស្ហឺ រួម​រស់​ជាមួយ​គ្នា និង​បង្កើត​បាន​កូន​ស្រី​ម្នាក់​ឈ្មោះ ម៉ាលីស ឡឺហ្វូស្ហឺ ហើយ​កូន​ស្រី​ម្នាក់​នេះ​ហើយ​បាន​ក្លាយ​ជា​ភរិយា​របស់​សម្ដេច​ចៅហ៊្វា​វាំង ជួន។ សម្ដេច​ចៅហ្វ៊ា​វាំង ជួន និង​អ្នកស្រី ម៉ាលីស ក៏​បង្កើត​បាន​កូន​ប្រុស​ម្នាក់​ឈ្មោះ ជួន ហ៊ល ដែល​ឪពុក​របស់​លោក ជួន ម្មុម។

ដូច្នេះ ស្ត្រី​នៅ​ក្នុង​រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ គឺ​ជា​យាយ​ទួត​របស់​លោក ជួន ម្មុម ឬ​ជា​ម្ដាយ​ក្មេក​របស់​សម្ដេច​ចៅហ៊្វា​វាំង ជួន ដែល​ជា​មន្ត្រី​ជាន់​ខ្ពស់​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​រាជ​វាំង​តាំង​ពី​រជ្ជកាល​ព្រះ​បាទ ស៊ីសុវត្ថិ រហូត​ដល់​ដើម​រជ្ជកាល​ព្រះ​បាទ នរោត្ដម សីហនុ។

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ថត​ចេញ​ពី​សៀវភៅ «លោក​ព្រឹទ្ធាចារ្យ​បណ្ឌិត ជួន ម្មុម» ដែល​រៀប​រៀង​ដោយ​បណ្ឌិត ពុទ្ទ្រី ទត់ និង​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​នៅ​ឆ្នាំ​២០១៩ ដោយ​គ្រឹះស្ថាន​បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​អង្គរ។

សន្និដ្ឋាន

Fact Crescendo Cambodia បាន​រក​ឃើញ​ថា ការ​អះ​អាង​ដូច​ដែល​បាន​រៀប​រាប់​ខាង​លើ​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ រូបថត​មួយ​សន្លឹក​នេះ មិន​មែន​ជា​នាង ទាវ នៅ​ក្នុង​រឿង​ទុំទាវ ហើយ​ក៏​មិន​មែន​ស្ត្រី​ឈ្មោះ ទី សៅ នោះ​ទេ។ ស្ត្រី​នៅ​ក្នុង​រូបថត​នេះ គឺ​អ្នកស្រី សុខ នាដការី​របាំ​ព្រះ​រាជ​ទ្រព្យ​ក្នុង​រជ្ជកាល​ហ្លួង នរោត្ដម និង​ជា​យាយ​ខាង​ភរិយា​របស់​សម្ដេច​ចៅហ៊្វា​វាំង ជួន។

Avatar

Title:តើ​ស្ត្រី​ក្នុង​រូបថត​នេះ​ជា​នរណា?

Fact Check By: Jay Udom 

Result: False

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *