គិតត្រឹមថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនានេះ ប្រទេសសិង្ហបុរីបានកត់ត្រាចំនួនអ្នកស្លាប់សរុបដោយសារតែជំងឺកូវីដ-១៩ត្រឹមតែ ៣៦នាក់ប៉ុណ្ណោះ ស្របពេលដែលចំនួនអ្នកឆ្លងសរុបមានរហូតទៅដល់ ៦២ ៧៤៤នាក់ ដែលបានធ្វើឲ្យមានការជជែកដេញដោលយ៉ាងផុសផុលនៅលើបណ្តាញសង្គមនានា អំពីវិធីសាស្ត្រក្នុងការទប់ស្កាត់ព្យាបាល ក៏ដូចជាមូលហេតុនៃការបង្កជំងឺនេះឡើង។
ទន្ទឹមគ្នានេះ មានសំណេរមួយបានលើកឡើងថា ប្រទេសសិង្ហបុរីជាប្រទេសទីមួយបានធ្វើកោសល្យវិច័យលើអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ និងរកឃើញថា ជំងឺមួយនេះបង្កឡើងដោយបាក់តេរី មិនមែនបង្កឡើងដោយវីរុសនោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា ការត្រួតពិនិត្យការពិតរបស់ Fact Crescendo Cambodia បានរកឃើញថា ការអះអាងនេះ គឺមិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។
ការអះអាងលើបណ្តាញសង្គម
កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ថ្មីៗនេះ មានទំព័រហ្វេសប៊ុកមួយដែលមានឈ្មោះថា Malinchan បានបង្ហោះរូបថតចំនួនមួយសន្លឹកដោយភ្ជាប់សំណេរទាក់ទង និងអះអាងថាប្រទេសសិង្ហបុរី ដែលជាប្រទេសតូច និងអភិវឌ្ឍន៍មួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ គឺជាប្រទេសដំបូងបង្អស់ក្នុងការធ្វើកោសល្យវិច័យទៅលើសាកសពអ្នកដែលកើតជំងឺកូវីដ-១៩។ ទំព័រហ្វេសប៊ុកដដែលនេះ ក៏បានអះអាងថាជំងឺកូវីដ-១៩នេះ គឺមិនមែនបង្កឡើងដោយវីរុសនោះឡើយ តែបង្កដោយបាក់តេរី។
រូបថតជាមួយសំណេរនេះ ត្រូវបានចែករំលែកតៗគ្នាជាច្រើនដង រួមជាមួយនឹងប្រតិកម្ម និងការបញ្ចេញមតិចម្រុះពីសំណាក់អ្នកប្រើហ្វេសប៊ុកនិយាយភាសាខ្មែរ។
រូបភាពផ្ដាមចេញពីទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ Malinchan ដែលបានរៀបរាប់ថា «…វាត្រូវបានគេរកឃើញថា Covid-19 មិនមែនជាវីរុសទេ ប៉ុន្តែជាបាក់តេរីដែលត្រូវបានប៉ះពាល់នឹងវិទ្យុសកម្ម និងបញ្ចូលឈាមបណ្តាលឱ្យស្លាប់មនុស្ស…»។
សំណេរដដែលនេះ ក៏ត្រូវបានអ្នកប្រើហ្វេសប៊ុកដទៃទៀត បង្ហោះ និងចែករំលែកបន្តផងដែរនៅក្នុងបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុកកាលពីព្រឹកថ្ងៃទី០៨ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២១ ជាមួយនឹងការរៀបរាប់ថា «ប្រទេសសិង្ហបុរីបានក្លាយជាប្រទេសដំបូងគេនៅលើពិភពលោក ដែលធ្វើកោសល្យវិច័យលើសាកសព Covid-19។ បន្ទាប់ពីការស៊ើបអង្កេតយ៉ាងហ្មត់ចត់ វាត្រូវបានគេរកឃើញថា Covid-19 មិនមែនជាវីរុសទេ ប៉ុន្តែជាបាក់តេរីដែលត្រូវបានប៉ះពាល់នឹងវិទ្យុសកម្ម និងបញ្ចូលឈាមបណ្តាលឱ្យស្លាប់មនុស្ស…»។
ការត្រួតពិនិត្យការពិត
Fact Crescendo Cambodia បានចាប់ផ្ដើមផ្ទៀងផ្ទាល់ករណីមួយនេះ តាមរយៈការត្រួតពិនិត្យទៅលើសេចក្តីប្រកាសរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលនៃប្រទេសសិង្ហបុរី ក៏ដូចជាសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានច្រានចោលរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា ដែលនាំឲ្យយើងជួបប្រទះ និងប្រភពខ្លឹមសារពិតជាច្រើន។
កាលពីថ្ងៃទី០៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១កន្លងទៅ មានសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានច្រានចោលមួយ ដែលបង្ហោះដោយទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលសិង្ហបុរី។ ការច្រានចោលមួយនេះបានធ្វើឡើង ស្របពេលមានព័ត៌មានជាច្រើនបានចែកចាយថា ប្រទេសរបស់ខ្លួនបានក្លាយទៅជាប្រទេសទីមួយដែលបានធ្វើកោសល្យវិច័យទៅលើសាកសពអ្នកកើតជំងឺកូវីដ-១៩ និងបានអះអាងថាជំងឺឆ្លងមួយនេះ មិនមែនបង្កឡើងដោយវីរុសនោះទេ ប៉ុន្តែជាបាក់តេរីទៅវិញ។
រូបភាពផ្តាមចេញពីទំព័រហ្វេសប៊ុក ដែលបានសរសេររៀបរាប់ជាភាសាអង់គ្លេសថា «…Singapore has not performed such an autopsy. The message states false information concerning the pathophysiology of COVID-19 infection, which is not borne out by current evidence. An earlier version of this circulating message, which mentioned Russia instead of Singapore, has also been exposed as untrue.» ប្រែជាភាសាខ្មែរមានន័យថា «…ប្រទេសសិង្ហបុរីមិនបានធ្វើកោសល្យវិច័យបែបនេះទេ។ សំណេរនេះ គឺជាព័ត៌មានមិនពិតទាក់ទងទៅនឹងរោគសាស្ត្រនៃការឆ្លងមេរោគកូវីដ-១៩ ដែលមិនបានបង្ហាញអំពីភស្តុតាងច្បាស់លាស់នោះឡើយ។ សារនេះ ក៏ធ្លាប់បានធ្វើឡើង និងអះអាងទៅលើប្រទេសរុស្ស៊ីផងដែរ»។
ករណីខាងលើនេះ ក៏ត្រូវបានច្រានចោលផងដែរដោយទំព័រហ្វេសប៊ុកក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១។ ក្រសួងសុខាភិបាល បានបញ្ជាក់បន្ថែមផងដែរថា រហូតមកដល់ពេលនេះ សូម្បីតែអង្គការសុខភាពពិភពលោក ក៏នៅតែពន្យល់ថាជំងឺនេះបង្កឡើងដោយវីរុសកូវីដ-១៩ មិនមែនដោយសារតែបាក់តេរីនោះទេ។
រូបភាពផ្តាមចេញពីទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលនៃកម្ពុជា ដែលបានរៀបរាប់ថា «ក្រសួងសុខាភិបាល ច្រានចោលការចុះផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ដែលថាវីរុសកូវីដ-១៩ ជាបាក់តេរី ដែលត្រូវបានប៉ះពាល់នឹងវិទ្យុសកម្ម និងបញ្ចូលឈាមបណ្តាលឱ្យស្លាប់មនុស្ស»។
រូបភាពផ្តាមនៃសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលកម្ពុជា។
ការអះអាងដូចគ្នាមួយនេះ ក៏បានត្រួតពិនិត្យ និងផ្ទៀងផ្ទាត់ផងដែរ ដោយក្រុមការងារ Fact Crescendo របស់យើង ជាភាសាអង់គ្លេសកាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១កន្លងមកនេះ។ នៅក្នុងសេចក្តីរាយការណ៍ដដែលនេះ បានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសសិង្ហបុរីពុំបានធ្វើកោសល្យវិច័យទៅលើសាកសពអ្នកជំងឺកូវីដ-១៩ និងមិនបានប្រកាសថាមេរោគឆ្លងមួយនេះ គឺជាបាក់តេរីនោះទេ។
Fact Crescendo Link | Archived Link
Fact Crescendo Cambodia ក៏បានរកឃើញផងដែរថា នៅក្នុងគេហទំព័រផ្លូវការរបស់អង្គការសុខាភាពពិភពលោក បានបដិសេធនូវព័ត៌មានដែលបានលើកឡើងថាជំងឺកូវីដ-១៩នេះ គឺបង្កឡើងដោយបាក់តេរី មិនមែនដោយសារតែវីរុស។
រូបភាពផ្ដាមចេញពីគេហទំព័រ ដែលបានរៀបរាប់ជាភាសាអង់គ្គេសថា «The coronavirus disease (COVID-19) is caused by a virus, NOT by bacteria» ឬប្រែជាភាសាខ្មែរថា «ជំងឺកូវីដ-១៩ បង្កឡើងដោយវីរុស មិនមែនដោយសារតែបាក់តេរីនោះទេ»។
World Health Organization’s Report | Archived Link
សន្និដ្ឋាន
Fact Crescendo Cambodia បានរកឃើញថា ការបង្ហោះរូបថតជាមួយនឹងការអះអាងដូចបានរៀបរាប់ខាងលើនេះ មិនត្រឹមត្រូវនោះឡើយ។ ការពិតប្រទេសសិង្ហបុរី ពុំបានធ្វើកោសល្យវិច័យលើសាកសពអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ-១៩ និងប្រកាសថាមេរោគមួយនេះ បង្កឡើងដោយបាក់តេរីនោះទេ។
Title:តើជំងឺកូវីដ-១៩បង្កឡើងដោយបាក់តេរីមែនដែរឬទេ?
Fact Check By: Kakada SimResult: False
