រូបថត និង​វីដេអូ​ករណី​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍ ​ត្រូវ​បាន​អះអាង​ថាជា​ជន​រង​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ថៃ

False International

បន្ទាប់​ពី​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ប្រទេស​ភូមា​កាល​ពី​សប្ដាហ៍​មុន រូបថត និង​វីដេអូ​ឃ្លីប​មួយ​ដែល​បង្ហាញ​មឈូស​ដាក់​សព​តម្រៀប​គ្នា ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​ព្រោង​ព្រាត​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជាមួយ​ការ​អះអាង​ថា សព​ទាំង​នោះគឺ​ជា​ជន​រង​គ្រោះ​នៃ​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​វាយ​ប្រហារ​ប្រទេស​ថៃ​កាល​ពី​ចុង​ខែ​មីនា​កន្លង​មក​នេះ។ អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​បណ្ដាញ​សង្គមជាច្រើន​ បាន​ចែក​ចាយ​ការ​អះអាង​នេះជាមួយ​ការ​បញ្ចេញ​អារម្មណ៍​តក់​ស្លុត​ចំពោះ​វីដេអូ និង​រូបភាព​នេះ។ ទោះជាយ៉ាងណា ការ​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​របស់​យើង រក​ឃើញ​ថា ការ​អះអាង​នេះ​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។

ការអះអាង​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម

វីដេអូ​ឃ្លីប ១០​វិនាទី និង​រូបភាព​​ដែល​បង្ហាញ​ក្រុម​ជួយ​សង្គ្រោះ​បាន​លើក​មឈូស​ផ្ទុក​ដោយ​សព​ដាក់​តម្រៀប​គ្នា​នោះ ត្រូវ​បាន​គេ​បង្ហោះ​ព្រោង​ព្រាត​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជាមួយ​ការ​អះអាង​ថា ជា​សព​ជន​រង​គ្រោះ​នៃ​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​ដែល​បាន​វាយ​ប្រហារ​ប្រទេស​ថៃ​កាល​ពី​ចុង​ខែ​មីនា​កន្លង​មក​នេះ។

រូបភាព​ខាង​ក្រោម​នេះ បង្ហាញ​វីដេអូ​ឃ្លីប​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចែក​ចាយ​យ៉ាង​ផុស​ផុល​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​អម​ជាមួយ​សំណេរ​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​ថា “សព​ដែល​រង​គ្រោះ​ដោយ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ថៃ​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​២៨ ឆ្នាំ​២០២៥”។

វីដេអូ​ឃ្លីប​ជាមួយ​ការ​អះអាង​បែប​នេះ ត្រូវ​បាន​ចែក​ចាយ​បន្ត​ដល់​ទៅ​ជាង ១៧,០០០​ដង រួម​ជាមួយ​ការ​បញ្ចេញ​ប្រតិកម្ម និង​មតិ​យោបល់​ជាច្រើន​ពី​សំណាក់​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​និយាយ​ភាសា​ខ្មែរ ដែល​បាន​បង្ហាញ​អារម្មណ៍​តក់​ស្លុត និង​សោក​ស្ដាយ​ចំពោះ​សោក​នាដកម្ម​នេះ។

Facebook Post | Archived Link

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​វីដេអូ​​មាន​ខ្លឹមសារ​សំណេរ​ដូច​គ្នា​ដែល​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​​ដោយ​អ្នក​ប្រើ​ប្រាស់​ហ្វេសប៊ុក​ដទៃ​ទៀត ហើយ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ចែក​ចាយ​បន្ត​យ៉ាង​ច្រើន​ផង​ដែរ។

Facebook Post | Archived Link

ក្រៅ​ពី​ការ​អះអាង​ភ្ជាប់​ជាមួយ​វីដេអូ​ឃ្លីប​នេះ​ហើយ រូបភាព​មឈូស​តម្រៀប​គ្នា​នេះក៏​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ជាមួយ​សំណេរ​អះអាង​ដូច​គ្នា​ដែរ មួយ​ថ្ងៃ​ក្រោយ​ហេតុការណ៍​រញ្ជួយ​ដី​ដែល​បាន​វាយ​ប្រហារ​ប្រទេស​ភូមា និង​ថៃ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២៥។

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​ការ​បង្ហោះ​រូបថត​មឈូស​តម្រៀប​ជួរ​គ្នា​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៩ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២៥ ជាមួយ​សំណេរ​រៀបរាប់​ថា “សព​ដែល​រង​គ្រោះ​ដោយ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ថៃ​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មីនា ឆ្នាំ​២០២៥!”។

Facebook Post | Archived Link

ដោយសារវា​មាន​ភាព​ផុស​ផុល​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម គេ​អាច​រក​ឃើញ​មើល​វីដេអូ និង​រូបភាព​ភ្ជាប់​ជាមួយ​ការ​អះអាង​ដូច​នេះ​នៅ​លើ​ប​ណ្ដាញ​សង្គម​តាម​រយៈ​តំណ​ភ្ជាប់​ជាច្រើន​ទៀត​មាន​នៅ​ទីនេះ៖ Link 1 (archived), Link 2 (archived), Link 3 (archived), Link 4 (archived), Link 5 (archived), Link 6 (archived), Link 7 (archived), Link 8 (archived), និង​ Link 9 (archived)។

ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ​ការ​ពិត

Fact Crescendo បាន​ត្រួត​ពិនិត្យ និង​ផ្ទៀង​ផ្ទាត់​ការ​អះអាង​នេះ​តាម​រយៈ​ការ​ដំណើរការ Google Reverse Image Search ដែល​ជួយ​ឱ្យ​យើង​រក​ឃើញ​ការ​ពិត​ដូច​ខាង​ក្រោម​នេះ។

ការ​ដំណើរ​តាម​រយៈ Google Reverse Image Search បាន​នាំ​ឱ្យ​យើង​រក​ឃើញ​រូបភាព​នេះ​ដែល​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​ដោយ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ថៃ​មួយ​ឈ្មោះ​ “อีจัน” (អ៊ីច័ន) កាល​ពី​ចុង​ខែ​កុម្ភៈ​កន្លង​មក។

​តាម​សំណេរ​រៀបរាប់​ដោយ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​ខាង​លើ រូបថត​នេះ​បង្ហាញ​សពរបស់​សិស្ស ១៨​នាក់​ ដែល​បាន​បាត់​បង់​ជីវិត​នៅ​ក្នុង​ហេតុការណ៍​រថយន្ត​ដឹក​សិស្ស​ជួយ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​នៅ​ឯ​ខេត្ត​ប្រាជីនបុរី​កាល​ពី​ចុង​ខែ​កុម្ភៈ​កន្លង​មក មិន​មែន​ជា​ជន​រង​គ្រោះ​ស្លាប់​ក្នុង​ហេតុការណ៍​រញ្ជួយ​ដី​កាល​ពី​ចុង​ខែ​មីនា​នោះ​ឡើយ។

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​រូបភាព​ផ្ដាម​ចេញ​ពី​សារ​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ហ្វេសប៊ុក​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២៥ ដែល​រៀបរាប់​ថា សព​ចំនួន ១៨ ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​បញ្ជូន​ទៅ​កាន់​ទីលំនៅស្ថិត​នៅ​ក្នុង​ខេត្ត​នគររាជសីមា។

Facebook Post | Archived Link

ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​មួយ​នេះ បាន​បង្ហោះ​ព័ត៌មាន​របស់​ខ្លួន​ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​កុម្ភៈ ដែល​បាន​និយាយ​ថា រថយន្ត​ក្រុង​​មួយ​គ្រឿង​ដែល​ដឹក​សិស្ស​ចុះ​កម្មសិក្សា បាន​ប្រឡាប់​បណ្ដាល​ឱ្យ​មនុស្ស ១៩​នាក់​ស្លាប់ និង​បណ្ដាល​ឱ្យ​មនុស្ស ៤០​នាក់​ទៀត​រង​របួស ដែល​ករណី​នេះ​បាន​កើត​ឡើង​នៅ​ខេត្ត​ប្រាជីនបុរី។

EJAN’s Report | Archived Link

ក្រៅ​ពី​រូបថត​ចុះ​ផ្សាយ​ដោយសារព័ត៌មាន​មួយ​នេះ វីដេអូ​នៃ​ករណីមួយ​នេះ​ក៏​ត្រូវ​បាន​ចុះ​ផ្សាយ​ដោយ​សារព័ត៌មាន​ថៃ​ដទៃទៀត​ដែរ​កាល​ពី​ចុង​ខែ​កុម្ភៈ​កន្លង​មក​នេះ ហើយ​ក៏​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​ដែរ។

ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​វីដេអូ​សេចក្ដី​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​របស់​សារព័ត៌មាន MGR Online ដែល​បាន​បង្ហោះ​ព័ត៌មាន​នេះ​នៅ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​ខ្លួន​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២៥ ជាមួយ​សំណេរ​ជា​ភាសា​ថៃ​ដែល​មាន​ខ្លឹមសារ​ថា សព​ក្នុង​មឈូស​ចំនួន ១៩ ត្រូវ​បាន​​បញ្ជូន​ទៅ​ដល់​កន្លែង​តម្កល់​សព​មួយ​កន្លែង​ស្ថិត​នៅ​ខេត្ត​នគរាជសីមា មុន​នឹង​បញ្ជូន​បន្ត​ទៅ​ឱ្យ​ក្រុម​គ្រួសារ។

Facebook Post | Archived Link

បើ​តាម​ការ​ចុះផ្សាយ​របស់​សារព័ត៌មាន​ទាំង​ពីរ​នេះ រថយន្ត​ក្រុង​ដឹក​សិស្ស​ចុះ​ធ្វើ​កម្មសិក្សា បានជួប​នឹង​ឧប្បត្តិហេតុ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ក្រឡាប់​ធ្លាក់​ផ្លូវ បណ្ដាល​ឱ្យ​មនុស្ស ១៩​នាក់​ស្លាប់ និងមនុស្ស​ជាច្រើន​នាក់​ទៀត​រង​របួស កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ​កុម្ភៈ។

សព​ដែល​ត្រូវ​បាន​ដាក់​នៅ​ក្នុង​មឈូស ត្រូវ​បាន​ដឹក​ជញ្ជូន​ត្រឡប់​ទៅ​ខេត្ត​នគររាជសីមា​វិញ​នៅ​រសៀល​ថ្ងៃ​ដដែល បន្ទាប់​ពី​ត្រូវ​បាន​រៀបចំ​ប្រមូល​យក​ពី​កន្លែង​កើត​ហេតុការណ៍ ពោល​គឺ​ករណី​នេះ​បាន​កើត​ឡើង​ខ្ទង់ ១​ខែ​មុន​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​អង្រួន​ប្រទេស​ថៃ​កាល​ពី​ចុង​ខែ​មីនា​នោះ​ឡើយ។

តាម​រយៈ​សេចក្ដី​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​នេះ វា​បញ្ជាក់​ថា វីដេអូ និង​រូបថត​សព​ក្នុង​មឈូស​នេះ មិន​មែន​ជា​ជន​រង​គ្រោះ​ដែល​បាន​ស្លាប់​ដោយសារ​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី​២៨ ខែ​មីនា​នោះ​ឡើយ។

ផ្អែក​តាម​សេចក្ដី​រាយការណ៍​របស់​សារព័ត៌មាន​អាល្លឺម៉ង់ DW គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​កម្រិត ៧.៧​រ៉ិចទ័រ នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​ភូមា បាន​ផ្ដាច់​ជីវិត​មនុស្ស​ដល់​ទៅ​ជាង ៣​ពាន់​នាក់​ហើយ​ ហើយ​មនុស្ស​ជាង ២០០​នាក់​ទៀត​បន្ត​បាត់​ខ្លួន គិត​ត្រឹម​ចុង​សប្ដាហ៍​កន្លង​មក​នេះ។

ក្រោយ​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​កាល​ពី​សប្ដាហ៍​មុន​មក គេ​សង្កេត​ឃើញ​ការ​លេច​ឡើង​នូវ​ព័ត៌មាន​ក្លែង​ក្លាយ និង​ការ​អះអាង​នានា​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម​នានា។

ជាង​មួយ​​សប្ដាហ៍​កន្លង​មក​នេះ Fact Crescendo បាន​រួម​ចំណែក​យ៉ាង​សកម្ម​នៅ​ក្នុង​ការ​ទប់​ស្កាត់​ព័ត៌មាន​ក្លែង​ក្លាយ ឬ​ការ​អះអាង​មិន​ត្រឹមត្រូវ​នៅ​លើ​បណ្ដាញ​សង្គម។ ខាង​ក្រោម​នេះ គឺ​ជា​អត្ថបទ​ដែល​ចេញ​ផ្សាយ​ដោយ​ស្ថាប័ន Fact Crescendo៖

  1. ការ​អះអាង​មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​ថា ព្រះ​សង្ឃ និង​ពុទ្ធ​បរិស័ទ​ភូមា​ធ្វើ​សមាធិ​ជា​ជន​រង​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​ថ្មីៗ
  2. ប្រាសាទ​បុរាណ​ខូច​ខាត​ដោយ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ Mandalay ត្រូវ​បាន​ច្រឡំ​ថា​ជា​ចេតិយ​ Shwedagon
  3. វត្តមាន​របស់​​ត្រី Oarfish ជា​សញ្ញា​ប្រាប់​គ្រោះ​មហន្តរាយ​ខាង​មុខ តើ​ជា​ការ​ពិត​ឬទេ?
  4. រូបភាព​ក្មេង​ដែល​មើល​ទៅ​ដូចជាប់​​ក្នុ​ង​គំនរ​បាក់បែក​​ មិន​មែន​ជា​ជន​រង​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​ថ្មីៗ​នេះ​ទេ
  5. Misleading Claim Portrays Meditating Monks as Earthquake Victims
  6. Viral Video of Myanmar Earthquake Aftermath Revealed as AI-Generated
  7. Viral Image of Trapped Child Not Related to Myanmar Earthquake
  8. Old video from Taiwan falsely shared, linking to the recent Myanmar-Thailand earthquake

Follow Us and Stay Up to Date with Our Latest Fact-Checks

Facebook | Twitter | Telegram | TikTok | WhatsApp | Instagram

សន្និដ្ឋាន

Fact Crescendo រក​ឃើញ​ថា ការ​អះអាង​ដូច​ដែល​ត្រូវ​បាន​រៀបរាប់​ខាង​លើ​នេះ មិន​ត្រឹម​ត្រូវ​នោះ​ឡើយ។ វីដេអូ​ឃ្លីប និង​រូបថត​​ដែល​បង្ហាញ​​មឈូស​ផ្ទុក​សព​នោះ មិន​មែន​ជា​ជន​រង​គ្រោះ​ដែល​បាន​ស្លាប់​ដោយសារ​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​កាល​ពី​ចុង​ខែ​មីនា​កន្លង​មក​នោះ​ឡើយ។ ផ្ទុយ​ទៅ​វិញ វីដេអូ និង​រូបថត​ទាំង​នេះ គឺ​ជា​សព​មនុស្ស ១៩​នាក់​ដែល​បាន​ស្លាប់​នៅ​ក្នុង​គ្រោះ​ថ្នាក់​ក្រឡាប់​ឡាន​ក្រុង​មួយ​នៅ​ខេត្ត​ប្រាជីនបុរី កាល​ពី​ចុង​ខែ​កុម្ភៈ​កន្លង​មក។

Avatar

Title:រូបថត និង​វីដេអូ​ករណី​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍ ​ត្រូវ​បាន​អះអាង​ថាជា​ជន​រង​គ្រោះ​រញ្ជួយ​ដី​នៅ​ថៃ

Written By: Jay Udom 

Result: False

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *