ស្របពេលដែលសេរីភាពនៃការផលិតមាតិកាផ្សព្វផ្សាយមានភាពសំបូរបែប និងការទទួលបាននូវមាតិកាទាំងនោះដោយមិនមានរបាំង ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ និងមិនត្រឹមត្រូវក៏បានកើតមាន ក្នុងទម្រង់ផ្សេងៗគ្នា ដោយការនេះបានក្លាយជាក្ដីបារម្ភថ្មីមួយសម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម និងប្រទេសជាតិផងដែរ។
ព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងការស្វែងការពិតសំខាន់ៗទាំង៤ ប្រចាំឆ្នាំ២០២៤
គិតត្រឹមថ្ងៃចេញផ្សាយអត្ថបទមួយនេះ ក្រុមការងាររបស់ Fact Crescendo Cambodia បានធ្វើការផ្ទៀងផ្ទាត់ និងស្វែងរកការពិតទៅលើរូបភាព វីដេអូឃ្លីប ព័ត៌មាន និងសំណេរអះអាងរហូតទៅដល់ជាង ២៣០អត្ថបទ នៅឆ្នាំ២០២៤ ដោយក្នុងនោះរួមមាន៖
ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ទី១. ស្ថានភាពនយោបាយកម្ពុជា
អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាលោក ហ៊ុនសែន និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបច្ចុប្បន្ន ហ៊ុន ម៉ាណែត តែងតែក្លាយជាផ្ទាំងស៊ីបនៃពាក្យចរចាមអារ៉ាម និងការចោទប្រកាន់ផ្សេងៗនៅក្នុងឆាកនយោបាយរបស់លោកជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ។ ក្នុងនោះ ការអះអាងនានា ត្រូវបានធ្វើឡើងដោយការកាត់តរូបភាព វីដេអូឃ្លីប និងសំណេរអះអាងមិនត្រឹមត្រូវជាច្រើន។
ការអះអាងបង្ហោះនៅលើបណ្ដាញសង្គមទាំងនោះ ត្រូវបានគេចែករំលែកបន្តព្រោងព្រាត ហើយអ្នកប្រើប្រាស់ហ្វេសប៊ុកជាច្រើន បានចោទសួរថា តើការអះអាងនេះជាការពិតឬយ៉ាងណា។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្រុមការងាររបស់ Fact Crescendo Cambodia បានត្រួតពិនិត្យ និងរកឃើញថា ការអះអាងទាំងឡាយនោះ មិនត្រឹមត្រូវទេ។
សូមអានព័ត៌មានលម្អិតអំពីការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង តាមរយៈតំណភ្ជាប់នៅខាងក្រោមនេះ៖
- ព័ត៌មានក្លែងក្លាយផ្សាយថា ព្រះមហាក្សត្រប្រទានគោរមងារ “សម្ដេច”ដល់លោក ស សុខា (archived link)
- មេវិទ្យុអាស៊ីសេរីបង្ហាញមុខក្នុងកម្មវិធីផ្សាយក្រោយមានការអះអាងថាលោកលាចាកលោក (archived link)
- វីដេអូកាត់តបង្ហាញសកម្មជនបក្សកាន់អំណាចប្រកាសគាំត្រការកាត់ខេត្តបួនឱ្យទៅវៀតណាម (archived link)
- រូបថតអ្នកស្រី ប៊ុន រ៉ានី ក្នុងកម្រងផ្កាមរណទុក្ខ គឺជារូបភាពកាត់ត (archived link)
- រូបថតកាត់តបង្ហាញរូបថតលោក ហ៊ុន សែន និងភរិយាដាក់តាំងទន្ទឹមព្រះឆាយាលក្ខណ៍ក្សត្រ (archived link)
- ទង់ជាតិវៀតណាមនៅកណ្ដាលប្រទេសកម្ពុជា តើការពិតបែបណាវិញ? (archived link)
- រូបថតបង្ហាញលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងឈុតនគរបាលវៀតណាមជារូបថតកាត់ត (archived link)
ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ទី២. ការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញនៅលើបណ្ដាញសង្គមកម្ពុជា
ស្របពេលដែលបច្ចេកវិទ្យាកាន់តែមានភាពជឿនលឿន និងរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័ស វាក៏បានបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផងដែរ តាមរយៈការឆបោកបញ្ឆោតតាមទម្រង់ផ្សេងៗជាច្រើន។
កន្លងមក នាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យា ក៏បានជូនដំណឹងអំពីករណីបោកបញ្ឆោតជាច្រើន តាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ហើយក្នុងនោះថ្មីៗនេះ បានជូនដំណឹង និងផ្សព្វផ្សាយអំពីទម្រង់ឆបោកបញ្ឆោតតាមរយៈសារ (Phishing Link) ដើម្បីឱ្យអ្នកប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យាទាំងអស់មានការប្រុងប្រយ័ត្នបានខ្ពស់។
វិធីក្នុងការពារខ្លួនអ្នកពីការឆបោកតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ៖
- កុំចែករំលែកពាក្យសម្ងាត់របស់អ្នកជាមួយនរណាម្នាក់
- រក្សាព័ត៌មានផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកឱ្យមានសុវត្ថិភាព
- កុំចុចលើតំណភ្ជាប់ដែលគួរឱ្យសង្ស័យ។
សូមអានព័ត៌មានលម្អិតអំពីការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង តាមរយៈតំណភ្ជាប់នៅខាងក្រោមនេះ៖
- ការបោកបញ្ឆោតតាមអនឡាញផ្សព្វផ្សាយថា Samsung លក់បញ្ចុះតម្លៃធំតាមអនឡាញ (archived link)
- ទង្វើឆបោកតាមអនឡាញកំពុងរីករាលដាលក្នុងបណ្ដាញតេឡេក្រាម (archived link)
- សារដែលស្នើសុំអ្នកប្រើប្រាស់ផ្ទៀងផ្ទាត់គណនីធនាគារ គឺជាទម្រង់ការឆបោកបញ្ឆោត (archived link)
- ក្រុមបោកបញ្ឆោតអនឡាញផ្សព្វផ្សាយថា Apple លក់បញ្ចុះតម្លៃដ៏ធំសម្រាប់កាសស្ដាប់ (archived link)
- មនុស្សតម្រង់ជួររង់ចាំទិញទឹកអប់ Dior នៅផ្សារអ៊ីអន គឺជារូបភាពកាត់ត (archived link)
- គណនីតេឡេក្រាមក្លែងក្លាយប្រើឈ្មោះនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីឆបោកមហាជន (archived link)
ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ទី៣. រូបភាព និងវីដេអូផលិតឡើងដោយបចេ្ចកវិទ្យាបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI)
Fact Crescendo Cambodia បានផ្ទៀងផ្ទាត់រូបភាព និងវីដេអូឃ្លីបនានា ដែលត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយកម្មវិធី AI ប៉ុន្តែត្រូវបានអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមមួយចំនួន យកទៅសរសេររៀបរាប់ថា វាជាទិដ្ឋភាពពិត។
សូមអានព័ត៌មានលម្អិតអំពីការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង តាមរយៈតំណភ្ជាប់នៅខាងក្រោមនេះ៖
- រូបថតបង្ហាញក្មេងប្រុស ឆ្លាក់ចម្លាក់ផ្ទាំងប្រាសាទបុរាណ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយកម្មវិធី AI តែប៉ុណ្ណោះ (archived link)
- វីដេអូឃ្លីបបង្ហាញមនុស្សខ្ពស់នៅឥណ្ឌាត្រូវបានបង្កើតដោយកម្មវិធី AI (archived link)
- រូបថតបង្ហាញបណ្ដាញខ្សែតរញ៉េរញ៉ៃ ត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយកម្មវិធី AI តែប៉ុណ្ណោះ (archived link)
ព្រឹត្តិការណ៍សំខាន់ទី៤. ការភ្ជាប់រូបថត និងវីដេអូឃ្លីប ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងគ្រោះធម្មជាតិ
នៅក្នុងឆ្នាំ២០២៤កន្លងទៅនេះ រូបថត និងវីដេអូឃ្លីបជាច្រើន ដែលបង្ហាញផ្ទះសម្បែង អគារជាច្រើនខ្នងគ្របដណ្ដប់ និងវាយប្រហារដោយទឹកជំនន់ គ្រោះធម្មជាតិ នៅតាមប្រទេសនានាដូចជា ប្រទេសជប៉ុន ប្រទេសវៀតណាម និងអារ៉ាប់រួម ត្រូវបានគេបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមយ៉ាងផុសផុល ដោយភ្ជាប់នឹងការអះអាង និងសំណេរមិនត្រឹមត្រូវ។
សូមអានព័ត៌មានលម្អិតអំពីការផ្ទៀងផ្ទាត់របស់យើង តាមរយៈតំណភ្ជាប់នៅខាងក្រោមនេះ៖
- វីដេអូចាស់ៗត្រូវបានបង្ហោះលើបណ្ដាញសង្គមភ្ជាប់នឹងគ្រោះមហន្តរាយនៅវៀតណាម (archived link)
- រូបថតចាស់ៗត្រូវបានភ្ជាប់មិនត្រឹមត្រូវថាជាលទ្ធផលនៃគ្រោះរញ្ជួយដីនៅជប៉ុនថ្មីៗនេះ (archived link)
- វីដេអូចាស់ស៊ូណាមិវាយប្រហារជប៉ុនកាលឆ្នាំ២០១១ ត្រូវបានអះអាងថា ទឹកជំនន់នៅឌូបៃ (archived link)
- វីដេអូរលកស៊ូណាមិជាង១០ឆ្នាំមុនត្រូវបានភ្ជាប់មិនត្រឹមត្រូវនឹងគ្រោះរញ្ជួយដីនៅជប៉ុនថ្មីៗនេះ (archived link)
- វីដេអូទឹកជំនន់មួយត្រូវបានចែករំលែកថាជាទឹកជំនន់ថ្មីៗនៅក្នុងអេស្ប៉ាញ (archived link)
ពិតណាស់ ផលវិបាកនៃការចែកចាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយ បានជះឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានជាខ្លាំងមកលើសង្គមជាតិ និងប្រទេសជាតិទាំងមូល។ Fact Crescendo Cambodia ក៏បានរកឃើញផងដែរថា វាអាចធ្វើឱ្យសហគមន៍ និងសង្គមជាតិមានភាពច្របូកច្របល់ តាមរយៈការបង្កឱ្យមានការរើសអើង អរិភាពរវាងជាតិសាសន៍ ការបាត់បង់ទំនុកចិត្តមកលើស្ថាប័នសាធារណៈ ការលួចទិន្នន័យផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់សាធារណៈជាដើម។
តើអ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមកម្ពុជា អាចទប់ស្កាត់ការចែកចាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយបានដោយរបៀបណា?
នៅក្នុងបរិបទដែលព័ត៌មានក្លែងក្លាយកំពុងវាយលុកបណ្ដាញសង្គម អ្នកប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គមនិយាយភាសាខ្មែរ ត្រូវប្រយ័ត្នប្រយែងឱ្យមែនទែន មុនពេលដាក់ចិត្តជឿ ឬចែករំលែកបន្ត។
ពោលនៅពេលឃើញព័ត៌មានដែលគួរឱ្យសង្ស័យ អ្នកប្រើប្រាស់មិនត្រូវឆាប់ប្រតិកម្ម ជឿ ឬចែករំលែកភ្លាមៗទេ ដោយត្រូវពិនិត្យពិច័យស្វែងរកប្រភពឱ្យបានច្បាស់លាស់សិន ព្រោះព័ត៌មានមិនពិត ភាគច្រើនលើសលុបត្រូវបានប្រឌិតឡើងដើម្បីជាប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច ឬដើម្បីកេងចំណេញនយោបាយតែប៉ុណ្ណោះ។
ដើម្បីស្វែងរកព័ត៌មានពិត សូមតាមដានការផ្សាយរបស់យើងតាមរយៈប្រព័ន្ធដូចខាងក្រោម៖
Facebook | Twitter | Telegram | Google News | TikTok | WhatsApp
Title:សង្ខេបព្រឹត្តិការណ៍ផ្ទៀងផ្ទាត់ និងស្វែងការពិតសំខាន់ៗ ប្រចាំឆ្នាំ២០២៤
Written By: Kakada SimResult: False
